અવારનવાર પ્લેન ક્રેશના સમાચાર અને તેના ફૂટેજ સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થતા જોવા મળે છે. આ વીડિયો જોઈને કોઈના પણ રુંવાડા ઉભા થઈ જાય. ખાસ કરીને જે મુસાફરોને અવારનવાર હવાઈ મુસાફરી કરવી પડતી હોય તેઓ ગભરાય તે સ્વાભાવિક છે. ખાસ કરીને જો મુસાફરી દરમિયાન એર ટર્બ્યુલન્સ હોય, તો ઘણા મુસાફરો નર્વસનેસને કારણે ખૂબ જ તણાવ અથવા ગભરાટ અનુભવે છે. પરંતુ અમે તમને જણાવી દઈએ કે એર ટર્બ્યુલન્સ એ હવાઈ મુસાફરીનો એક ભાગ છે જે કોઈપણ રીતે ખતરનાક નથી. પરંતુ જો તમે અથવા તમારા પરિવારના કોઈ સભ્ય અશાંતિમાં ગભરાટ અનુભવો છો તો અમે તમને મદદ કરી શકીએ છીએ.
આ રીતે એર ટર્બ્યુલન્સનો તણાવ દૂર કરો
એર ટર્બ્યુલન્સ શું છે
એર ટર્બ્યુલન્સ ઘણા કારણોસર થાય છે જે કોઈપણ રીતે જોખમી નથી. વાસ્તવમાં, જ્યારે હવાના પ્રવાહમાં ફેરફાર થાય છે અથવા જ્યારે આપણે વાતાવરણમાં પ્રવેશીએ છીએ, ત્યારે તે વિમાનની સપાટી પર અનુભવી શકાય છે. આ કારણે પ્લેનની બહારની સપાટી પર ઘર્ષણ અનુભવાય છે, જે સંપૂર્ણપણે સામાન્ય પ્રક્રિયા છે. આ કોઈ પણ રીતે અપ્રિય ઘટનાની નિશાની નથી.
જ્યારે વિમાન ઉડતી વખતે હવા તેની પાંખો સાથે અનિયંત્રિત રીતે અથડાય છે ત્યારે એરક્રાફ્ટમાં એર ટર્બ્યુલન્સ ઉત્પન્ન થાય છે. જેના કારણે પ્લેન ઉપર-નીચે જવા લાગે છે અને મુસાફરોને ઝટકા લાગવાના શરુ થઇ જાય છે. જેને એરક્રાફ્ટ શેકિંગ કહેવામાં આવે છે. ઉડતા વિમાનોને ઓછામાં ઓછા સાત પ્રકારના ટર્બ્યુલન્સનો સામનો કરવો પડે છે. ટર્બ્યુલન્સને હવામાન સાથે પણ જોડી શકાય છે. આકાશમાં વીજળી અને ભારે વાદળોના સમયે એરક્રાફ્ટમાં ટર્બ્યુલન્સ પેદા થાય છે. ઉથલપાથલને કારણે, નાના આંચકાથી લઇને ઝડપી અને લાંબા આંચકા અનુભવી શકાય છે. જેના પરિણામો પણ ખૂબ જ ભયાનક હોઈ શકે છે. હવાની સ્થિરતાના આધારે ટર્બ્યુલન્સને હળવા, મધ્યમ, ગંભીર અથવા અતિશય અશાંતિમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. આ સાત ટર્બ્યુલન્સ છે-
ક્લિયર એર ટર્બ્યુલન્સ
થર્મલ ટર્બ્યુલન્સ
ટેમ્પરેચર ઇન્વર્ઝન ટર્બ્યુલન્સ
મિકેનિકલ ટર્બ્યુલન્સ
ફ્રન્ટલ ટર્બ્યુલન્સ
માઉન્ટેન વેબ ટર્બ્યુલન્સ
થંડરસ્ટોર્મ ટર્બ્યુલન્સ
સામાન્ય ટર્બ્યુલન્સ (Light turbulence) ક્ષણિક રૂપે ઉંચાઇ કે વલણમાં થોડો ફેરફાર અથવા સહેજ હલવાથી થાય છે. તે સમયે પ્લેનમાં બેઠેલા લોકો તેમના સીટ બેલ્ટમાં થોડો ખેંચાણ અનુભવી શકે છે.
મધ્યમ ટર્બ્યુલન્સ (Moderate turbulence) આ હલકા ટર્બ્યુલન્સ જેવું જ છે પરંતુ થોડુક વધારે તીવ્ર હોય છે. જો કે આ સમયગાળા દરમિયાન વિમાનને નિયંત્રિત કરવામાં કોઇ નુકસાન નથી થતું. તે સમયે વિમાનમાં બેઠેલા લોકોને પોતાની સીટ બેલ્ટમાં એક નિશ્ચિત તણાવનો અનુભવ થાય છે અને અસુરક્ષિત વસ્તુઓને હટાવી દેવામાં આવશે.
ગંભીર ટર્બ્યુલન્સ (Severe turbulence) ઊંચાઈમાં અચાનક ફેરફાર અથવા સૂચવેલ એરસ્પીડમાં મોટા ફેરફારને કારણે ગંભીર ટર્બ્યુલન્સ સર્જાય છે. પ્લેન ક્ષણભરમાં નિયંત્રણ બહાર થઇ શકે છે. આ દરમિયાન પ્લેનમાં બેઠેલા લોકોએ સીટ બેલ્ટ બાંધીને બેસવું ફરજિયાત છે.
ભારે ટર્બ્યુલન્સ (Extreme turbulence)માં વિમાન ઉછળે છે અને તેને નિયંત્રિત કરવું અશક્ય બની જાય છે. આ માળખાકીય નુકસાનનું કારણ બની શકે છે. આ તદ્દન ખતરનાક છે.
ચોપ (Chop) એ એક પ્રકારનું ટર્બ્યુલન્સ છે જે ઝડપી અને અમુક અંશે લયબદ્ધ ઉબડ ખાબડનું કારણ બને છે.
નીચી ઉંચાઈ પર જોરદાર પવન: નીચી ઉંચાઈ પર જોરદાર પવન ઘર્ષણનું કારણ બને છે અને હવાના પ્રવાહને સપાટી પર અસર થાય છે. તે સીધી અને સ્થિર ન હોવાથી, દિશામાં વિવિધતા સાથે, એરસ્પીડમાં ફેરફાર થાય છે. વિમાન હલવાનું શરૂ કરે છે.
અન્ય એરક્રાફ્ટમાંથી ટર્બ્યુલન્સ: આ ઘટનાને વેક ટર્બ્યુલન્સ (Wake Turbulence) કહેવામાં આવે છે. જ્યારે અન્ય વિમાન અથવા હેલિકોપ્ટર વિમાનની નજીકથી પસાર થાય છે ત્યારે આવું થાય છે. જેના કારણે પ્લેન અન્ય પ્લેનની હવામાં ફસાઈ જાય છે. એરક્રાફ્ટ જેટલું મોટું છે, તેટલું વધુ તીવ્ર ટર્બ્યુલન્સ
સોલાર થર્મલ: ક્યારેક સૂર્યની ગરમીને કારણે પણ ટર્બ્યુલન્સ સર્જાય છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે તે થર્મલ અથવા ગરમ હવાના પોકેટ્સને ટ્રિગર કરે છે. જે પ્રવર્તમાન પવનો સાથે અથડાઈને ફ્લાઇટમાં આંચકા પેદા કરે છે.
હંમેશા તમારો સીટ બેલ્ટ બાંધીને રાખો
ટર્બ્યુલન્સનો સામનો કરવા પર, મુસાફરોએ તરત જ તેમના સીટ બેલ્ટ બાંધવા જોઈએ અને જ્યાં સુધી ટર્બ્યુલન્સ ઓછું ન થાય ત્યાં સુધી તેને ઢીલો ન કરવો જોઈએ. વિમાન ઉપડતા પહેલા મુસાફરોએ ફ્લાઇટ એટેન્ડન્ટ્સ દ્વારા આપવામાં આવતી સુરક્ષા બ્રીફિંગને ધ્યાનથી સાંભળવી જોઈએ. જો કોઈ બાળક પણ તમારી સાથે મુસાફરી કરી રહ્યું હોય તો તેનો સીટ બેલ્ટ બાંધી રાખો.
શ્વાસ લેવાની કસરત કરો
જો તમે ગભરાટ અનુભવી રહ્યા હોવ, તો ઊંડા શ્વાસ લેવાની કસરત તમને શાંત અને તણાવમુક્ત રહેવામાં મદદ કરી શકે છે. આ માટે, ઊંડો શ્વાસ લો, થોડીવાર માટે તેને હોલ્ડ કરો, પછી સંપૂર્ણપણે શ્વાસ બહાર કાઢો.આવું 8 થી 10 વાર કરો.
મગજને વ્યસ્ત રાખો
આ સમય દરમિયાન, જો તમે તમારી જાતને વર્લ્ડ પઝલ, બોર્ડ ગેમ અથવા બ્રેઇનને એંગેજ રાખનારી કેટલીક આકર્ષક પ્રવૃત્તિઓમાં વ્યસ્ત રાખશો, તો તમને ઓછો ડર લાગશે.
યોગ્ય સીટની પસંદગી
જો તમને ટર્બ્યુલન્સ નથી પસંદ તો આગળની સીટ લેવી અથવા પાંખની ઉપરની સીટ લેવી વધુ સારી છે. અહીં ઓછું ટર્બ્યુલન્સ અનુભવાય છે.
પાઇલોટ્સને હવામાન વિશે માહિતી આપવામાં આવે છે
એરલાઇન્સ ફ્લાઇટ પહેલાં ટર્બ્યુલન્સ ટાળવા માટે સંપૂર્ણ તૈયારી કરે છે. ટેક-ઓફ પહેલા, પાઈલટોને ઉડાન ભરવાના રૂટ પર હવામાન અહેવાલ આપવામાં આવે છે. જો પાયલોટ માને છે કે ટર્બ્યુલન્સ ગંભીર હોઈ શકે છે, તો તે તેના માર્ગને વાળવા માટે અપીલ કરી શકે છે. આ સિવાય ફ્લાઈટ દરમિયાન પણ જો પાઈલટને લાગે છે કે ટર્બ્યુલન્સથી વધુ નુકસાન થઈ શકે છે તો તે એટીસીનો સંપર્ક કરી શકે છે અને વિમાનને અન્ય રૂટ પરથી જવા માટે વિનંતી કરી શકે છે. ટેક-ઓફ દરમિયાન, ATC અને પાઇલોટ્સ વચ્ચે રિયલ ટાઇમ હવામાન અંગે ચર્ચા થતી રહે છે.
દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ
તમારા જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો
મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો
Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો