શું છે સ્પેસ ટૂરિઝમ? હવે જલદી પૂર્ણ થઇ શકે છે અંતરિક્ષમાં જવાનું સપનું, જાણો કેવી રીતે?

દુનિયામાં કોણ એવું હશે જે અંતરિક્ષમાં એકવાર ફરવા ન ગયું હોય. કલ્પના કરો કે તમે જે રીતે પૃથ્વી પરના વિવિધ પ્રવાસન સ્થળોની મુલાકાત લઈ રહ્યા છો, તેવી જ રીતે જો તમને અવકાશમાં ફરવાનો મોકો મળે, તો શું થાય? શું આ અનુભવ તમારા માટે કોઈ ચમત્કારથી ઓછો હશે? અત્યાર સુધી માત્ર અવકાશયાત્રીઓ જ અવકાશમાં મુસાફરી કરી શકે છે, તે પણ ખાસ વાહનો દ્વારા. પરંતુ હવે માત્ર સાત વર્ષ પછી એટલે કે 2030 સુધીમાં તમારું અંતરિક્ષમાં મુસાફરી કરવાનું સપનું પણ પૂરું થઈ શકે છે. આ વાત બીજા કોઈએ નહીં પરંતુ ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ઈસરો)ના વડા એસ. સોમનાથે કરી છે.

સ્પેસ ટુરિઝમના મોડ્યુલ પર આગળ વધી રહ્યું છે ભારત

ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO)ના વડા એસ. સોમનાથ કહે છે કે ભારત પોતાના અંતરિક્ષ પ્રવાસન મોડ્યુલ પર ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે. વર્ષ 2030 સુધીમાં અવકાશ યાત્રા કરી શકાશે. જેના માટે વ્યક્તિદીઠ 6 કરોડ રૂપિયા ખર્ચવા પડશે. કોઈપણ રીતે, માત્ર વૈજ્ઞાનિકો જ નહીં, સામાન્ય માણસ પણ અવકાશ વિશે જાણવા માંગે છે. અવકાશના રહસ્યો તેને હંમેશા આકર્ષે છે અને તે એકવાર અવકાશમાં પગ મૂકવા માંગે છે. વિશ્વના ઘણા દેશોએ અવકાશ પર્યટનની દિશામાં ઘણી પ્રગતિ કરી છે. પરંતુ હવે ભારતમાં પણ સાત વર્ષ બાદ યાત્રીઓ અવકાશમાં પગ મુકી શકશે.

વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજીના કેન્દ્રીય રાજ્ય મંત્રી (સ્વતંત્ર હવાલો) જિતેન્દ્ર સિંહે પણ રાજ્યસભામાં કહ્યું હતું કે ઈસરોએ ભારતના સબ-ઓર્બિટલ સ્પેસ ટુરિઝમ માટે સંભવિતતા અભ્યાસ શરૂ કર્યો છે. ગગનયાનનું પ્રથમ માનવ મિશન વર્ષ 2024ના અંત સુધીમાં અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે.

ઈસરોએ ગયા વર્ષે મે મહિનામાં તેની સ્વદેશી સ્પેસ શટલ કંપનીના બૂસ્ટરનું પરીક્ષણ કર્યું હતું. જે ભારતના પ્રથમ અવકાશયાત્રી મિશનમાં ઉપયોગી થશે. ગગનયાન પહેલું સ્વદેશી અવકાશયાન હશે, જે ભારતીય અવકાશયાત્રીઓ સાથે અવકાશમાં જશે. અને, સફળતા સાથે પૃથ્વી પર પાછા આવશે. ઘણા અહેવાલોમાં એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ISROએ તેના સ્વદેશી સ્પેસ શટલ ગગનયાનને RLV એટલે કે રિયૂઝેબલ લોન્ચ વ્હીકલની ટેક્નોલોજીથી તૈયાર કર્યું છે. જેનો ફરીથી ઉપયોગ પણ કરી શકાય છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો સ્પેસ ટુરિઝમ માટે માત્ર આરએલવીનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. જો કે, તેની વિશેષતા અનુસાર, ISROએ પણ ઓછા રોકાણ અને ઓછા ખર્ચે આ સ્વદેશી સ્પેસ શટલ તૈયાર કર્યું છે. જોકે, હાલમાં આરએલવીનું પરીક્ષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. પરંતુ, તેના પરીક્ષણો સતત સફળ થઈ રહ્યા છે.

શું છે સ્પેસ ટૂરિઝમ?

સ્પેસ ટુરિઝમ એટલે અવકાશની યાત્રા. સ્પેસ ટૂરિઝમનો ઉદ્દેશ્ય મનુષ્યોને અવકાશ પ્રવાસનો અનુભવ કરાવવાનો છે. તમે કહી શકો કે સ્પેસ ટુરિઝમ એટલે કે કોઈપણ પ્રવાસી મનોરંજન માટે અવકાશની યાત્રા કરી શકે છે. સ્પેસ ટુરિઝમ હજુ પણ ઘણા લોકો માટે એક સ્વપ્ન છે. જો કે સ્પેસ પર ટુરીઝમનો કોન્સેપ્ટ નવો નથી, પરંતુ દુનિયાભરની ઘણી કંપનીઓ તેના પર કામ કરી રહી છે અને ભવિષ્યમાં માણસને અવકાશના પ્રવાસી બનાવવાનું સપનું બતાવી રહી છે. પ્રથમ અવકાશ પ્રવાસી, ડેનિસ ટીટોએ 2001 માં રશિયન સોયુઝ અવકાશયાનમાં ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (ISS) જવા માટે $20 મિલિયન ખર્ચ્યા હતા. એરોસ્પેસ એન્જિનિયર અને નાણાકીય વિશ્લેષક ડેનિસ ટીટો 2001માં 60 વર્ષના હતા જ્યારે તેઓ પ્રથમ પૈસા ખર્ચીને અવકાશમાં જનારા અવકાશ પ્રવાસી બન્યા હતા.

ત્યારથી, બ્લુ ઓરિજિન, વર્જિન ગેલેક્ટિક અને સ્પેસએક્સ સહિતની ઘણી કંપનીઓએ લગભગ $450,000 થી શરૂ થતી સબ-ઓર્બિટલ સ્પેસ ફ્લાઇટ્સ પર ટિકિટ સાથે અવકાશમાં પ્રવાસની ઓફર કરવાનું શરૂ કર્યું છે. અબજોપતિ બિઝનેસમેન એલોન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સ સ્પેસ ટુરિઝમ પર કામ કરી રહી છે. જેના માધ્યમથી અનેક લોકો સ્પેસ માટે ઉડાન ભરી ચૂકયા છે.

ગ્લોબલ માર્કેટના હિસાબે નક્કી થશે કિંમત

ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ઈસરો) ના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે સરકારની સ્પેસ ટૂરિઝમની પહેલ પર કામ ચાલી રહ્યું છે અને ભારત વૈશ્વિક બજારમાં "સ્પર્ધાત્મક કિંમતો" પર અવકાશ ટિકિટોની કિંમત નક્કી કરશે. ISROના અધ્યક્ષ એસ સોમનાથે જણાવ્યું હતું કે અવકાશની મુસાફરી માટે ટિકિટ દીઠ કિંમત આશરે ₹6 કરોડ થવાની સંભાવના છે. કારણ કે મોટાભાગના વૈશ્વિક ખેલાડીઓ હાલમાં તેમની અવકાશ યાત્રા માટે સમાન કિંમત રાખી રહ્યા છે.

પોતાને કહી શકશે એસ્ટ્રોનોટ્સ

સોમનાથનું કહેવું છે કે આ મોડ્યુલ એકદમ સુરક્ષિત રહેશે. તેમણે કહ્યું કે મુસાફરી કરનારા લોકો પણ પોતાને અવકાશયાત્રી કહી શકશે. જો કે, તેમણે એ સ્પષ્ટ ન કર્યું કે અવકાશ પ્રવાસન સબ-ઓર્બિટલ હશે (100 કિમીની ઊંચાઈ સુધી, અવકાશના કિનારા સુધી) અથવા ભ્રમણકક્ષા (400 કિમી) હશે. તેની કિંમત જોઈએ તો ખબર પડે છે કે તે સબ-ઓર્બિટલ છે.

સામાન્ય રીતે, આવી ટ્રિપ્સ પર, પ્રવાસીઓ અવકાશના કિનારે લગભગ 15 મિનિટ વિતાવે છે અને નીચે ઉતરતા પહેલા થોડીક મિનિટો ઓછા ગુરુત્વાકર્ષણ વાળા વાતાવરણમાં અનુભવ કરે છે. આ ફ્લાઇટ્સ ફરીથી વાપરી શકાય તેવા (રિ યૂઝેબલ) રોકેટ દ્વારા સંચાલિત થાય છે.

ટેસ્લાના સ્થાપક એલોન મસ્ક દાવો કરે છે કે જો બધું બરાબર રહ્યું તો 2025 સુધીમાં, SpaceX એક જ વર્ષમાં હજારો ધનાઢ્ય પ્રવાસીઓને અવકાશમાં લઈ જવાની સ્થિતિમાં હશે અને બદલામાં મોટી કમાણી કરશે. અવકાશ પર્યટનની અપાર સંભાવનાઓને જોઈને કેટલીક કંપનીઓએ અંતરિક્ષમાં હોટલ બનાવવાની યોજના પર કામ પણ શરૂ કર્યું છે. ગેટવે ફાઉન્ડેશન નામની કંપની 2025 સુધીમાં ચંદ્ર પર હોટલ શરૂ કરવા માંગે છે.

દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ

તમારા જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો

મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો

Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો