ભારતનું પવિત્ર શહેર વારાણસી અગાઉ 'કાશી' અને 'બનારસ' તરીકે ઓળખાતું હતું. ઉત્તર પ્રદેશમાં આવેલું વારાણસી ભારતનું આધ્યાત્મિક શહેર છે. વિશ્વના સૌથી જૂના શહેરોમાંનું એક, તે ઘણા સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રવાસીઓ માટે આધ્યાત્મિક માર્ગદર્શન અને શાંતિનું કેન્દ્ર છે.
વારાણસીનું પવિત્ર શહેર તમને તેના ઈતિહાસ અને પરંપરાથી આકર્ષિત કરશે અને તમને સમયસર પાછા લઈ જશે. જ્યારે તમે અહીં મુસાફરી કરો છો, ત્યારે તમે ઘણા ભારતીય યાત્રાળુઓને તેમના પ્રિયજનો માટે અંતિમ સંસ્કાર કરતા જોઈ શકો છો અને ઘણા લોકો તેમના પાપો ધોવા માટે પવિત્ર નદી ગંગામાં ડૂબકી લગાવે છે. આ વાઇબ્રન્ટ શહેર ચોક્કસપણે તમારા પર એક છાપ છોડશે.
વારાણસીનો ઇતિહાસ
વારાણસી, જેને જ્ઞાનના શહેર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે 3000 વર્ષથી વધુ જૂનું છે. તે હિન્દુ પુનરુજ્જીવન, ભક્તિ ચળવળનું ઘર છે અને ધાર્મિક શિક્ષણનું કેન્દ્ર પણ છે. ભગવાન બુદ્ધે તક્ષશિલામાં જ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું હતું, જે અહીંથી દૂર નથી, આમ આ શહેર બૌદ્ધ પ્રચારનું ઘર પણ બન્યું. મૌર્ય સામ્રાજ્ય દરમિયાન શહેરનો વિકાસ થયો પરંતુ કુતુબુદ્દીન એબકના મુસ્લિમ શાસન હેઠળ આવ્યું. વારાણસી વિશે જાણવા જેવી રસપ્રદ વાત એ છે કે ભલે તેના ઘણા શાસકો હતા જેમણે શહેર અને તેની સંસ્કૃતિને નષ્ટ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ વારાણસી હંમેશા શિક્ષણવિદો અને ધર્મશાસ્ત્રીઓ માટે રસપ્રદ રહ્યું છે. જ્ઞાન, તત્વજ્ઞાન, ભક્તિ, સંસ્કૃતિ, ભારતીય કળા અને હસ્તકલા બધાં અહીં ઘણાં વર્ષોથી વિકસ્યા છે.
વારાણસીમાં જોવાલાયક સ્થળો
વારાણસી ગંગા નદીના કિનારે આવેલું હોવાથી તેનું અંતર 7 કિમી છે. લાંબા ઘાટ છે અને વિવિધ મંદિરો દેવતાઓની ભૂમિના મુખ્ય આકર્ષણ છે. વારાણસીના પ્રવાસન સ્થળોની યાદી માટે આગળ વાંચો:
આ ઘાટથી પ્રવાસીઓ માટે બોટની સવારી શરૂ થાય છે. સ્થાનિક લોકોનું માનવું છે કે અહીં જેમનો અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવે છે તેઓને મોક્ષ મળે છે. તેને ભગવાન શિવનો ઘાટ માનવામાં આવે છે. હિંદુ પૌરાણિક કથાઓમાં ભગવાન શિવ મૃત્યુના દેવ છે.
ગંગા નદી પર અસ્સી ઘાટ વધુ આગળ છે. ગંગા નદી અને આસી નદી અહીં આ ઘાટ પર મળે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવી દુર્ગાએ તેની તલવાર અહીં છોડી દીધી હતી, જેનાથી એક પવન ફૂંકાય છે. યાત્રાળુઓ આ ઘાટમાં ડૂબકી લગાવે છે કારણ કે તે પાંચ ઘાટોમાંથી એક છે જ્યાં યાત્રાળુઓ સ્નાન કરવા જાય છે.
આ વારાણસીનો મધ્ય ઘાટ છે, અને તે સૌથી વ્યસ્ત છે. મોટા ભાગના યાત્રિકો અહીં સ્નાન કરે છે. તેનું નિર્માણ પેશ્વા બાલાજી બાજી રાવે કરાવ્યું હતું. એ જાણવું રસપ્રદ છે કે દેશવાસીઓનું કહેવું છે કે ભગવાન બ્રહ્માએ અહીં દસ ઘોડાનો ભોગ આપ્યો હતો.
વારાણસીનું પવિત્ર મંદિર, વિશ્વનાથ મંદિર ભગવાન શિવને સમર્પિત છે. અહીં મૂકવામાં આવેલ શિવલિંગ (લિંગમ) હિન્દુઓ માટે પવિત્ર છે કારણ કે તે 12 જ્યોતિર્લિંગોમાંનું એક છે. તે 1776 માં અહલ્યા બાઈ દ્વારા લગભગ 800 કિલો સોનાના પ્લેટિંગ સાથે બાંધવામાં આવ્યું હતું. અન્ય ધર્મના તીર્થયાત્રીઓને શિવલિંગ જોવાની છૂટ છે પરંતુ માત્ર દૂરથી.
વારાણસીથી 10 કિ.મી. અશોક સ્તંભ ઉત્તરમાં સ્થિત સારનાથમાં બનાવવામાં આવ્યો હતો. આ તે સ્થાન છે જ્યાં ગૌતમ બુદ્ધે તેમનો પ્રથમ ઉપદેશ આપ્યો હતો, જે તેને બૌદ્ધો માટે એક લોકપ્રિય તીર્થ સ્થળ બનાવે છે.
રામનગર કિલ્લો ભૂતપૂર્વ રાજા - કાશી નરેશનું રહેણાંક સ્થળ છે. તેમાં તલવારો, સાબર અને કોસ્ચ્યુમ દર્શાવતું સંગ્રહાલય છે. દશેરાનો તહેવાર અહીં એક રસપ્રદ પ્રસંગ છે. જો તમને જૂની કાર, બંદૂકો અને પ્રાચીન વસ્તુઓમાં રસ હોય તો તમારે કિલ્લાની મુલાકાત લેવી જોઈએ. બનારસના આ જૂના શહેરમાં તમને ઇતિહાસ અને ધર્મ જોવા મળશે.
વારાણસી હવામાન
વારાણસીની આબોહવા ઉષ્ણકટિબંધીય છે. ઉનાળા અને શિયાળાની ઋતુના તાપમાનમાં મોટો તફાવત હોય છે. એપ્રિલથી જૂન સુધી, તે ખૂબ જ ગરમ અને શુષ્ક છે. ચોમાસાની સીઝન 22 થી 46 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વચ્ચે હોય છે. અને શિયાળામાં દિવસો ગરમ હોય છે પણ રાત ઠંડી હોય છે.
વારાણસી: સંસ્કૃતિનો તહેવાર
વારાણસી સંસ્કૃતિમાં સમૃદ્ધ છે અને તેના ધાર્મિક ઈતિહાસને કારણે અહીં આખા વર્ષ દરમિયાન મેળા અને તહેવારો યોજાય છે. આ પરંપરાગત ઉલ્લાસ સાથે ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે.
1. દેવ દિવાળી
દિવાળીના અવસર પર વારાણસીના ઘાટો પર હજારો દીવા પ્રગટાવવામાં આવે છે. તે ગંગા નદીને શ્રદ્ધાંજલિ છે. દિવાળીના 15મા દિવસે, તે ખૂબ જ ઉત્સવ સાથે ઉજવવામાં આવે છે.
2. રામ લીલા
રામ લીલા એ પૌરાણિક મહાકાવ્ય રામાયણનો ગ્રંથ છે. ભગવાન રામના જીવનની વાર્તાઓ પ્રેમ અને ન્યાયનો સંદેશ ફેલાવવા માટે નાટક સ્વરૂપે બતાવવામાં આવી છે. ઓક્ટોબર/નવેમ્બર મહિનામાં કરવામાં આવતી રામ લીલા એ ભગવાન રામના જીવનની ઉજવણી કરવાની એક સરસ રીત છે.
વારાણસીમાં રહેવા માટે
• 5 સ્ટાર: રેડિસન હોટેલ, તાજ ગેટવે
• 4 સ્ટાર: હોટેલ સિટી ઇન
• 3 સ્ટાર: સેન્ટ્રલ રેસીડેન્સી, હોટેલ બૌધ
• 2 સ્ટાર: અલી બાબા ગેસ્ટ હાઉસ, ડાયમંડ હોટેલ
વારાણસીમાં ખાવા માટેના સ્થળો
વારાણસી આધ્યાત્મિક જાગૃતિ અને ધાર્મિક શિક્ષણનું કેન્દ્ર છે. પરંતુ અહીંનું ભોજન પણ એટલું જ પ્રખ્યાત છે. તો જ્યારે તમે વારાણસીની મુલાકાત લો ત્યારે આ જગ્યાઓનો સ્વાદ લેવાનું ભૂલશો નહીં.
• પિઝેરિયા વાટિકા કાફે
• હયાત ભૂમધ્ય
• ગ્રેટ કબાબ ફેક્ટરી
• જીવન બેકરી બ્રેડ
• તાજ ગંગા હોટેલમાં વરુણ અને ચોક રેસ્ટોરન્ટ