ભગવાન રામનો હનુમાનજી સાથે ઊંડો સંબંધ છે. રામાયણમાં પણ ભગવાન રામ અને બજરંગબલી વચ્ચેના સંબંધની ઝલક સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે. હનુમાનજી ભગવાન રામને ખૂબ પ્રેમ કરે છે અને જો તમે આ દિવાળીએ ભગવાન રામના દર્શન કરવા માંગતા હો, તો તમારે બજરંગબલીના આ મંદિરની મુલાકાત અવશ્ય લેવી જોઈએ. દેશભરમાં ભગવાન રામના જેટલા મંદિરો છે તેટલા જ તેમના ભક્ત બજરંગબલીના મંદિરો પણ છે. ભગવાન હનુમાનના નામનો જપ કરવાથી જ ભક્ત પોતાની મુશ્કેલીઓમાંથી મુક્ત થઈ જાય છે. દેશમાં હનુમાનજીના અનેક ચમત્કારી મંદિરો છે તેમાંથી એક મંદિર ઉલટા હનુમાનનું છે. અહીં હનુમાનજી માથું ઊંધુ કરીને ઉભા છે. આ પ્રાચીન મંદિરમાં સ્થાપિત બજરંગબલીની પ્રતિમા કદાચ વિશ્વની એકમાત્ર એવી પ્રતિમા છે કે જેમાં હનુમાનજીનું ઉંધા ઉભા રહેવાનું સ્વરૂપ જોઇ શકાય છે. આ મંદિર ભક્તોની આસ્થાનું મોટું કેન્દ્ર છે. આ મંદિરમાં તેમની પ્રતિમા જોઈને તમને એવું લાગશે કે જાણે તેઓ ઉંધા ઉભા છે.
આ મંદિર ક્યાં આવેલું છે?
આ મંદિર ઈન્દોરથી લગભગ 35 કિલોમીટર દૂર સાંવેરમાં આવેલું છે. જો તમે મંદિરના દર્શન કરવા આવો છો, તો ઈન્દોરથી અહીં પહોંચવામાં લગભગ 3 કલાકનો સમય લાગે છે. આ મંદિરમાં બજરંગબલી માથું ઊંધુ રાખીને ઉભા છે. એટલે કે તેમની પ્રતિમા ઉલટી છે. આ મધ્યપ્રદેશનું પ્રખ્યાત મંદિર છે.
તમને જણાવી દઈએ કે અહીં મંદિરમાં માત્ર ભગવાન હનુમાનની જ નહીં પરંતુ ભગવાન શ્રી રામ, માતા સીતા, લક્ષ્મણ અને શિવ-પાર્વતીની પણ મૂર્તિઓ આવેલી છે. આ એકમાત્ર મંદિર છે જ્યાં હનુમાનજીના આવા સ્વરૂપની પૂજા કરવામાં આવે છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ સતત ત્રણ કે પાંચ મંગળવાર સુધી બજંગબલીના દર્શન કરવા માટે મંદિરમાં આવે છે, તો તેની બધી મુશ્કેલીઓ દૂર થઈ જાય છે. અને તેની તમામ મનોકામનાઓ પણ પૂર્ણ થાય છે. અહીં મંગળવારે હનુમાનજીને ચોલા ચઢાવવાની પણ માન્યતા છે. મંદિરમાં સ્થિત હનુમાનજીની પ્રતિમા અત્યંત ચમત્કારી માનવામાં આવે છે.
મંદિરનો ઇતિહાસ
આ મંદિર રામ-રાવણ યુદ્ધ અને અહિરાવણ સાથે જોડાયેલું છે. મંદિરનો ઈતિહાસ ઘણો જૂનો છે. રામાયણ કાળમાં ભગવાન શ્રી રામ અને રાવણ વચ્ચે યુદ્ધ થયું, ત્યારબાદ અહિરાવણે એક ચાલાકી કરી અને પોતાનું રૂપ બદલીને રામની સેનામાં દાખલ થઇ ગયો. ત્યારબાદ રાત્રે જ્યારે બધા સૂતા હતા, ત્યારે અહિરાવણે પોતાની શક્તિથી શ્રી રામ અને લક્ષ્મણજીને બેભાન કરી દીધા અને તેમનું અપહરણ કર્યું. તે તેમને પોતાની સાથે પાતાળલોકમાં લઈ ગયો અને જ્યારે વાનર સેનાને આ વાતની જાણ થઈ તો ચારેબાજુ ગભરાટ ફેલાઈ ગયો. હનુમાનજી ભગવાન રામ અને લક્ષ્મણની શોધમાં પાતાળલોક પહોંચ્યા અને ત્યાં અહિરાવણને મારીને ભગવાન રામ અને લક્ષ્મણને પાછા લાવ્યા. એવું માનવામાં આવે છે કે સાંવેર તે જ સ્થાન હતું જ્યાંથી હનુમાનજી પાતાળલોકમાં ગયા હતા. તે સમયે હનુમાનજીના પગ આકાશ તરફ અને માથું ધરતી તરફ હતું. જેના કારણે તેમના ઉલટા સ્વરૂપની પૂજા મૂર્તિ આજે પણ ત્યાં સ્થાપિત છે અને આ તે જ સ્થાન છે.
સાંવેર કેવી રીતે પહોંચવું
જો તમે હનુમાનજીને મસ્તક પર ઉભેલા જોવા માંગતા હોવ તો તેના માટે તમારે સાંવેર જવું પડશે. સાંવેર જવા માટે સૌથી પહેલા મધ્યપ્રદેશના ઈન્દોર જવું પડશે.
હવાઈ માર્ગે: સાંવેર પાસે સૌથી નજીકનું એરપોર્ટ છે, જેનું નામ દેવી અહલ્યાબાઈ હોલકર એરપોર્ટ છે. તમે આ એરપોર્ટ સુધી ઉડાન ભરીને અહીં પહોંચી શકો છો અને પછી સાંવેર સુધી ટેક્સી અથવા ઓટોરિક્ષા બુક કરી શકો છો.
ટ્રેન દ્વારા: તમે સાંવેર રેલ્વે સ્ટેશનથી અહીં પહોંચવાનું પણ વિચારી શકો છો. તમને દિલ્હી, મુંબઈ, કોલકાતા, બેંગલુરુ જેવા મહત્વના શહેરોથી સાંવેર જવા માટે ટ્રેન મળશે.
રોડ દ્વારા: જો તમે તમારા વાહન દ્વારા સાંવેર જવા માંગતા હો, તો તમે મધ્ય પ્રદેશના રોડ નેટવર્કનો ઉપયોગ કરીને અહીં પહોંચી શકો છો. તમારે તમારા સ્થાનથી સાંવેર સુધીના રસ્તાની માહિતીની જરૂર પડશે જેમ કે માર્ગ, અંતર અને પહોંચવાનો સમય.
બસ દ્વારા: તમે તમારા સ્થાનથી સાંવેર સુધીની બસ સેવાઓ પણ ચકાસી શકો છો. મધ્યપ્રદેશ ટ્રાન્સપોર્ટ કોર્પોરેશન અને ખાનગી ઓપરેટરો ઘણી જગ્યાએથી સાંવેર સુધી બસ સેવા પૂરી પાડે છે.
હનુમાનજીના વિવિધ સ્વરૂપો
જેવી રીતે સાંવેરમાં હનુમાનજીની ઉંધી પ્રતિમા છે તેવી જ રીતે અંજનિપુત્ર રામભક્ત હનુમાનજીનાં વિશ્વમાં અનેક મંદિરો આવેલાં છે અને તેમનાં સ્વરૂપો, નામો પણ અનેક છે. એકમુખી હનુમાન, પંચમુખી હનુમાન, અગિયારમુખી હનુમાન, સંકટમોચન હનુમાન, કષ્ટભંજન હનુમાન, જંડ હનુમાન અને પોઢેલા વીર હનુમાન, તેમનાં હજારો નામો છે. હનુમાનજી પોતાના ભક્તો પર પ્રેમ અને કૃપા વરસાવતા રહે છે. તેમજ ચારેય યુગોમાં સદાય રક્ષા કરે છે. હનુમાનજીની ભક્તિ કરવાથી પ્રભુ શ્રીરામ પ્રસન્ન થઇ બળ, બુદ્ધિ, નિર્ભયતા, ભગવદ્ પ્રેમ અને પોતાની ભક્તિ પ્રદાન કરે છે.
સૂતેલા હનુમાન
આખા ભારતમાં સૂતેલા હનુમાનજીની મૂર્તિઓ ફક્ત બે જગ્યાએ જ છે. એક અલાહાબાદ ત્રિવેણી સંગમ પર હનુમાનજીની સૂતેલી મૂર્તિ છે અને બીજી અમદાવાદથી ૧૦૦ કિ.મી. દૂર મોડાસા પાસે સાકરિયા ગામની નજીક વગડામાં સૂતેલા હનુમાનજીની મૂર્તિ છે. આશરે ૧૦ ફૂટ લાંબી મૂર્તિ ઉપર સુંદર મંદિર બનાવેલું છે. આજુબાજુના વિસ્તારોમાંથી અનેક ભક્તો આ મૂર્તિના દર્શનાર્થે આવે છે. આ મૂર્તિનો ઈતિહાસ ઘણો જ ચમત્કારી છે. મહાભારતના સમયે પાંડવો ગુજરાતમાં આવેલા તે ઘણા પ્રસંગો અને સ્થળો પરથી સાબિત થાય છે. પાંડવો જ્યારે ગુજરાતમાં આવ્યા ત્યારે આ સ્થળે રોકાયેલા અને ભગવાન શ્રીકૃષ્ણના ઉપદેશથી અર્જુને આ સ્થળે મૂર્તિની સ્થાપના કરી હનુમાનદાદાનું અનુષ્ઠાન કરેલું. કૌરવો સાથે યુદ્ધ નિશ્વિત છે તેમ માની અર્જુને બજરંગબલી પાસે યુદ્ધમાં મદદ માગેલી અને હનુમાનજીએ પ્રસન્ન થઇ અર્જુનના રથ ઉપર ધ્વજમાં પોતાનું સ્થાન લીધેલું.
મહાભારતનો ઈતિહાસ બતાવે છે કે હનુમાનજીએ અર્જુનના રથ ઉપર બેસી યુદ્ધ દરમિયાન પાંડવોની રક્ષા કરી હતી. દાદાની મૂર્તિ પંચધાતુની બનેલી છે. મૂર્તિ પાસે બેસી પ્રાર્થના કરવાથી સર્વે મનોકામનાઓ પૂરી થાય છે. મૂર્તિનું સ્વરૂપ જીવિત લાગે છે. આ સ્થળે હનુમાન જયંતીએ ગામવાળાઓ મારુતિ યજ્ઞનું સુંદર આયોજન કરે છે. ગામના યુવાનો યજ્ઞ દરમિયાન ખૂબ સારી રીતે વ્યવસ્થા કરે છે. હજારો માણસો આ દિવસે દર્શનાર્થે આવે છે અને ભોજનનો પ્રસાદ લઇ ધન્યતા અનુભવે છે. કાળીચૌદસના દિવસે પણ મેળા જેવું વાતાવરણ સર્જાય છે અને દર શનિવારે દૂર દૂરથી માણસો દાદાના દર્શનાર્થે આવે છે અને પોતાની મનોકામના પૂર્ણ કરે છે. જે ભક્તો દર્શન કરે છે તેમનાં દુ:ખદરિદ્ર, પાપો તેમજ વિઘ્નો દૂર થઇ જાય છે અને મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરે છે. એક વખત આ મૂર્તિનાં દર્શન કરવાથી ત્યાં વારંવાર જવાની ભાવના થાય છે.
હનુમાનજી હાજરાહજૂર દેવ છે. તેઓ કુમતિ દૂર કરી સદબુદ્ધિ આપે છે. તેઓ બળ, બુદ્ધિ, ભક્તિ, સેવાનું પ્રતીક છે. તેમને સાચા હૃદયથી સ્મરણ કરવામાં આવે તો અવશ્ય કોઇપણ સ્વરૂપમાં આવી ભક્તોને સહાય કરે છે અને દર્શન આપે છે. અહીં લોકવાયકા મુજબ આ મંદિરમાં મૂર્તિ પોઢેલી હાલતમાં છે અને પોઢેલા હનુમાનનું વિશ્વમાં એકમાત્ર મંદિર આવેલું છે. અહીં જે દર્શન કરી માનતા (બાધા) રાખે છે તેઓને સફળતા મળે જ છે.
દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ
તમારા જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો
મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો
Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો