ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય?

Tripoto
Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

તમે રાત્રે અગનગોળા, ચંદ્ર-તારા અને ફટાકડાની ચમક તો જોઈ જ હશે. પરંતુ જો આખું જંગલ ચમકવા માંડે તો? તે પણ માત્ર ભારતમાં. આ નજારો તમને મુંબઈથી 100 કિમી દૂરના જંગલમાં જોવા મળશે, જે રાતના અંધારામાં ચમકે છે. ભીમાશંકર વાઈલ્ડલાઈફમાં દિવસનું વાતાવરણ લીલુંછમ હોય છે, પરંતુ રાત્રે આખું જંગલ ચમકવા લાગે છે. ચોમાસાની ઋતુમાં અહીંનો દિવસ અને રાત્રિનો નજારો ખાસ બની જાય છે.

કુદરતનું ચમકતં રહસ્ય

Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

મુંબઈ અને ગોવાથી ડ્રાઇવિંગ કરીને જઇ શકાય તેટલા અંતરની અંદર બાયોલ્યુમિનેસન્ટ જંગલ અસ્તિત્વમાં છે. ભીમાશંકર વન્યજીવ અભયારણ્યના જંગલો એક પરીકથા જેવા લાગે છે જ્યારે 131 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું સમગ્ર જંગલ સાંજ પછી લીલું થઈ જાય છે.

જ્યારે જંગલમાં લાકડા સડે છે ત્યારે આ ઘટના જોઈ શકાય છે. ખાસ કરીને ચોમાસા દરમિયાન, જ્યારે વાતાવરણમાં ભેજ અને ભેજનું યોગ્ય મિશ્રણ હોય છે, ત્યારે સડતું લાકડું ઈથરીયલ ગ્લો લે છે. પશ્ચિમ ઘાટમાં આ ઘટના માયસેના જીનસ ફૂગના વિકાસને કારણે છે, જે નાના મશરૂમ્સનું જૂથ છે જે શેવાળ જેવા દેખાય છે. એટલે મેદાન તેના મુલાકાતીઓ માટે એક ફ્લોરોસન્ટ લીલા ગ્લોનું ઉત્સર્જન કરે છે અને તેમને આશ્ચર્યમાં મૂકે છે. જો કે આ ઘટના અન્ય સમશીતોષ્ણ-ઉષ્ણકટિબંધીય પ્રદેશોમાં પણ જોવા મળે છે, આ આશ્ચર્યજનક ઘટના પશ્ચિમ ઘાટના ભાગોમાં, ખાસ કરીને મહારાષ્ટ્ર અને ગોવા રાજ્યોની અંદરના વિસ્તારોમાં વ્યાપકપણે જોવા મળી છે.

Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

જ્યારે સમુદ્રતટ પર બાયોલ્યુમિનેસેન્સ સારીરીતે જાણીતું છે, ત્યારે પાર્થિવ બાયોલ્યુમિનેસેન્સ એક દુર્લભ ઘટના છે. અત્યાર સુધીમાં મોટા ભાગના અગનગોળા અને અગનગોળા જંગલોને પોતાની ચમક ફેલાવતા જોવા મળ્યા છે. આનું કારણ એ છે કે ફૂગની 10,000 જાણીતી પ્રજાતિઓમાંથી માત્ર 70 જ બાયોલ્યુમિનેસન્ટ છે. તેથી જ જ્યારે તેઓ ચમકે છે, ત્યારે તેઓ આખા જંગલને પ્રકાશિત કરે છે અને કુદરતનો સૌથી મોટો નજારો જોવા મળે છે.

તમારે ક્યારે જવું જોઈએ

જૂનથી ઓક્ટોબરના ચોમાસાના મહિના દરમિયાન મુલાકાત લેવાનો આદર્શ સમય છે. આ દૃશ્યના સાક્ષી બનવા માટે, વ્યક્તિએ માત્ર યોગ્ય સમયે આવવાની જરૂર નથી, પરંતુ ફૂગના દેવતાઓને ચમકવા માટે પ્રાર્થના કરવાની પણ જરૂર છે. તે વરસાદની તીવ્રતા, ભેજની માત્રા અને સારા નસીબ પર આધારિત છે!

Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

પશ્ચિમ ઘાટની સુંદરતા

યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ અને વિશ્વના આઠ જૈવવિવિધતાના હોટસ્પોટ્સમાંથી એક, પશ્ચિમ ઘાટ પૃથ્વી પરના સૌથી ધનાઢ્ય વરસાદી જંગલોમાંનું એક છે. વનસ્પતિ અને પ્રાણીસૃષ્ટિની વિપુલતા આ જૈવવિવિધ પ્રદેશને તેમનું ઘર કહે છે. ગુજરાતથી કેરળ સુધી ભારતના પશ્ચિમ કિનારે 1,600 કિમી સુધી ફેલાયેલું, તે ચિત્તા, વાઘ, બ્લેક પેન્થર્સ, જંગલી એશિયન હાથી અને સાપની ઘણી પ્રજાતિઓ જેવા ઘણા જંગલી પ્રાણીઓનું ઘર છે. જંગલની સાથે માણસો પણ આ અભયારણ્યને પોતાનું રહેઠાણ ગણે છે. કુલ નવ આદિવાસી ગામો આ રિઝર્વનો ભાગ છે.

Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

ત્યાં કેવી રીતે જવાય?

ભીમાશંકર વન્યજીવ અભયારણ્યમાં રેલ્વે અને રોડ દ્વારા સરળતાથી પહોંચી શકાય છે.

વિમાન દ્વારા

ભીમાશંકર વન્યજીવ અભયારણ્યનું સૌથી નજીકનું એરપોર્ટ પૂણે એરપોર્ટ છે, જે 102 કિમી દૂર આવેલું છે. વળી, મુંબઈ એરપોર્ટ 220 કિમી દૂર આવેલું છે. બંને એરપોર્ટ દિલ્હી, મુંબઈ, અમદાવાદ, ચેન્નાઈ, બેંગ્લોર, કોલકાતા, ઈન્દોર અને કોચી જેવા મુખ્ય ભારતીય શહેરો સાથે સારી રીતે જોડાયેલા છે.

ટ્રેન દ્વારા

નજીકનું રેલ્વે સ્ટેશન પુણે રેલ્વે સ્ટેશન છે જે રિઝર્વથી 106 કિમીના અંતરે છે અને ત્યારબાદ મુંબઈ સેન્ટ્રલ સ્ટેશન 226 કિમી પર છે.

જો તમે મુંબઈથી શરૂ કરો છો, તો તમે કલ્યાણ માટે ટ્રેન લઈ શકો છો અને પછી ટેક્સી ભાડે લઈ શકો છો. આ સૌથી સહેલો રસ્તો છે કારણ કે ભીમાશંકર વન્યજીવ અભયારણ્ય મુંબઈથી માત્ર 100 કિમી દૂર છે.

રોડ દ્વારા

રોડ દ્વારા જશો તો લીલાછમ પહાડો, ડુંગરમાંથી વહેતા ઝરણાં અને ખુલ્લા આકાશનો નજારો તમને જીવનભર યાદ રહેશે.

Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

ભીમાશંકર વન્યજીવ અભયારણ્યના પ્રવેશ નિયમો

અભયારણ્યમાં પ્રવેશ સાંજે 7 વાગ્યે બંધ થાય છે, તો જો તમે રાત્રિના સમયે સાહસિક કાર્ય પર જવા માંગતા હોવ તો તમારે પ્રશિક્ષિત ગાઇડ સાથે જવું આવશ્યક છે.

એન્ટ્રી ફીઃ

ટુ વ્હીલર: વ્યક્તિ દીઠ 20/-

ફોર વ્હીલર: 50/- પ્રતિ વ્યક્તિ

તમારે ક્યાં રહેવું જોઈએ

ભીમાશંકરના ચમકીલા જંગલનો અનુભવ કરવા માટે તમે અભયારણ્યની અંદર ડેરાતંબુ તાણી શકો છો. કેમ્પિંગ માટે, તમે તમારા ટ્રેક પર એવા ગામડાઓ પસાર કરી શકો છો જે હોમસ્ટે અને ખોરાકની સુવિધા આપે છે.

Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

યેલાવલી કેમ્પિંગ સાઇટ

તેઓ મૂળભૂત ઇકો-ફ્રેન્ડલી સુવિધાઓ પૂરી પાડે છે. બે સાદા કેમ્પિંગ રૂમ, ટેન્ટ, કેરી મેટ, સાદડીઓ, ધાબળા, સોલાર લેમ્પ, બાયોમાસ આધારિત વોટર બોઈલર, હાથ ધોવાનો સાબુ, જરૂરી વાસણો અને કટલરી, પીવાનું (ફિલ્ટર કરેલ) અને ધોવાનું પાણી. ઇકો-લોજમાં વીજળીનું કનેક્શન નથી.

Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

પાદરવાડી

પાંચ-દસ પરિવારોના આ નાનકડા ગામમાં સંતોષ નામની નાની હોટેલ છે. તેઓ તેને વરસાદની ઋતુમાં ચલાવે છે અને તમને ગરમ રોકાણ અને ભોજન ઓફર કરે છે.

એક્વાફોરેસ્ટ કેમ્પિંગ

એક્વાફોરેસ્ટ કેમ્પિંગ ભીમાશંકરમાં આવેલું છે અને તેમાં રેસ્ટોરન્ટ, રૂમ સર્વિસ, સ્નેક બાર, બગીચો અને બાળકોનું રમતનું મેદાન છે.

તમે ટૂર પેકેજમાં પણ જોડાઈ શકો છો જે તમારા રોકાણ અને મુસાફરી માટે બધું ગોઠવી આપશે.

કેમ્પિંગ ઉપરાંત, ભીમાશંકર વન્યજીવ અભયારણ્યની આસપાસ ઘણી સસ્તી હોટલો અને રહેવાની વ્યવસ્થા છે.

બ્લુ મોર્મોન જંગલ હોલિડે રિસોર્ટ

Blue Mormon જંગલ હોલિડે રિસોર્ટ એ સ્વચ્છ અને આરામદાયક રોકાણ માટે શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે.

રતવા રિસોર્ટ

વધુ આરામદાયક અને ફ્રેશ કરી દેતી રજાઓ માટે તમે રતવા રિસોર્ટમાં રહી શકો છો. વિશાળ રૂમ અને કોટેજ સાથે, ભીમાશંકરની આસપાસ રહેવા માટે આ એક શ્રેષ્ઠ પ્રોપર્ટી છે.

પુરુષવાડી ફોરેસ્ટ, મહારાષ્ટ્ર

Photo of ભારતનું એક સુંદર જંગલ જેમાં દરેક છોડમાંથી ચમકે છે રોશની, ચોમાસામાં ત્યાં કેવી રીતે જવાય? by Paurav Joshi

પુરુષવાડી મહારાષ્ટ્રમાં આવેલું એક આદિવાસી ગામ છે. આ સ્થળ લાખો લોકો માટે આકર્ષણનું કેન્દ્ર છે. આ જ કારણ છે કે દર વર્ષે ઉનાળામાં મોટી સંખ્યામાં લોકો અહીં આવે છે. આ સાથે જ આ સ્થળ આગિયાઓને પણ પોતાની તરફ આકર્ષિત કરે છે. સંવર્ધન ઋતુ દરમિયાન, ફાયરફ્લાય પોતાના સાથીને આકર્ષવા માટે બાયોલ્યુમિનેસેન્સ ઉત્પન્ન કરે છે. મે અને જૂન મહિનામાં, ફાયરફ્લાય વિખરાયેલા વૃક્ષો આખા જંગલને ચમકાવી દે છે એવું કહેવાય છે કે આમ કરીને તેઓ પોતાના સાથીઓને ફોસલાવવાનો પ્રયાસ કરે છે. અહીં દર વર્ષે ફાયરફ્લાય ફેસ્ટિવલ પણ ઉજવવામાં આવે છે. અને પર્યટકો આ સ્થળે ફકત ફાયરફ્લાય જોવા માટે આવે છે.

દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ

તમારા જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો

મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો

Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો

Further Reads