પશ્ચિમ બંગાળના હુગલી જિલ્લામાં સ્થિત હંગેશ્વરી મંદિરની સુંદરતા વિદેશી મહેલો જેવી લાગે છે. મંદિરના આર્કિટેક્ટ લોકોને પહેલી નજરે તેને જોવા માટે મજબૂર કરે છે. મંદિરની આસપાસ ખુલ્લી જગ્યાઓ છે, જે આ મંદિરની સુંદરતામાં વધુ વધારો કરે છે. આ મંદિર મોટા લીલાછમ વૃક્ષો અને ઘાસની વચ્ચે બાંધવામાં આવ્યું છે. 13 શિખરોવાળા આ મંદિરની માત્ર દિવાલો જ નહીં પરંતુ અહીં રાખવામાં આવેલી મૂર્તિ પણ ખૂબ જ ખાસ છે.
મંદિરની વિશેષતા
આ મંદિર પણ કાલી દેવીને સમર્પિત છે, પરંતુ અહીંની દેવીની મૂર્તિ કાળી નથી પણ વાદળી છે.
આ મંદિર 21 મીટર ઊંચું છે અને તેમાં 13 મિનારા છે.
દરેક મિનારા પરનો ગુંબજ કમળના આકારનો છે.
અહીં નવરાત્રિના દિવસોમાં ઋષિ-મુનિઓ તંત્ર સાધના કરે છે.
અહીં માતા રાણી એક પગે ઉભી છે.
મંદિરમાં શિવ અને શક્તિ બંને હાજર છે
અહીં ભગવાન શિવનું શિવલિંગ સફેદ આરસપહાણનું બનેલું છે.
13 શિખર એ માણસની પાંચ ઇન્દ્રિયો, પાંચ ક્રિયા ઇન્દ્રિયો, મન, બુદ્ધિ અને આત્માનું પ્રતીક છે.
મંદિર બનાવવા માટે ઉત્તર પ્રદેશથી પથ્થરો અને રાજસ્થાનના જયપુરથી કારીગરો લાવવામાં આવ્યા હતા.
હંગેશ્વરી મંદિરનું નિર્માણ રામેશ્વર રેના પૌત્ર નૃસિંહદેવ રેએ શરૂ કર્યું હતું.
મંદિરનો શિલાન્યાસ 1799માં કરવામાં આવ્યો હતો.
મંદિરની આંતરિક રચના શરીરની રચના સાથે મેળ ખાય છે
હંગેશ્વરી મંદિરની આંતરિક રચના માનવ શરીરની રચનાને મળતી આવે છે. આ મંદિરના પાંચ માળ માનવ શરીરના પાંચ ભાગોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે જે બજ્રાક્ષ, ઈરા, ચિત્રિણી, પિંગલા અને સુષ્મણા તરીકે ઓળખાય છે. એવું કહેવાય છે કે રાજા નરસિંહ દેવ રાયની માતાનું નામ હંસેશ્વરી હતું, જેમના નામ પર આ મંદિર બનાવવામાં આવ્યું હતું, જે પાછળથી હંગેશ્વરી નામથી પ્રખ્યાત થયું. હિંદુ માન્યતાઓમાં હંગેશ્વરી દેવીને માતા દક્ષિણા કાલીનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. આ મંદિરના પરિસરમાં એક બીજું મંદિર છે, જે અનંત વસુવેદ મંદિર તરીકે ઓળખાય છે. થોડે દૂર રાજા નરસિંહ દેવ રાય દ્વારા બંધાયેલ સ્વાનભાબા કાલી મંદિર પણ છે.
કોલકાતાથી લગભગ 60 કિમીના અંતરે, હુગલીમાં પ્રખ્યાત તારકેશ્વર મંદિર છે, જે તારકનાથ મંદિર તરીકે પણ ઓળખાય છે. વર્ષ 1729માં બનેલું ભગવાન શિવનું આ મંદિર હુગલીના મુખ્ય તીર્થસ્થાનોમાંથી એક છે. તારકેશ્વર મંદિરમાં ભોલેનાથની પૂજા કરવા માટે દૂર-દૂરથી ભક્તો આવે છે. શિવરાત્રી અને શ્રાવણ દરમિયાન અહીં ભક્તોની ભારે ભીડ હોય છે.
હંગેશ્વરી મંદિર કેવી રીતે પહોંચવું?
હવાઈ માર્ગે: મંદિર પશ્ચિમ બંગાળના હુગલી જિલ્લામાં બંસબેરિયા ખાતે આવેલું છે. મંદિરની સૌથી નજીકનું એરપોર્ટ કોલકાતામાં લગભગ 50 કિમીના અંતરે આવેલું છે. અહીંથી તમે સીધી ટેક્સી લઈને મંદિર જઈ શકો છો.
રેલ્વે સ્ટેશન- મંદિર સુધી પહોંચવા માટે, તમે બંસબેરિયા રેલ્વે સ્ટેશન માટે ટ્રેન લઈ શકો છો. રેલવે સ્ટેશનથી મંદિરનું અંતર માત્ર 1.2 કિમી છે.
રોડ દ્વારા: પશ્ચિમ બંગાળનું એક મહત્વપૂર્ણ શહેર હોવાને કારણે, તમે કોઈપણ માર્ગ દ્વારા સરળતાથી અહીં પહોંચી શકો છો.
મંદિરનો સમય- મંદિર દરરોજ ખુલ્લું રહે છે. તમે સવારે 7:00 થી બપોરે 12:00 વાગ્યા સુધી કોઈપણ સમયે અહીં આવી શકો છો.
આ પછી મંદિર બંધ થઈ જાય છે. પછી તે સાંજે 4:00 થી 7:30 વાગ્યા સુધી ખુલ્લું રહે છે.
હુગલી જિલ્લો હરણ માટે પણ જાણીતો
શણ અને મંદિરો ઉપરાંત હુગલીને હરણથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. અહીં કામારપુકુરમાં નદીના સંગમ પર એક ડિયર પાર્ક છે. તે હુગલીના મનપસંદ પ્રવાસન સ્થળોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. તે ગાર્મુચુક ડીયર પાર્ક તરીકે ઓળખાય છે અથવા સામાન્ય રીતે ડીયર પાર્ક તરીકે ઓળખાય છે. અહીં હરણની ખૂબ મોટી વસ્તી જોવા મળે છે અને ગાર્મચુક નદીના કિનારે હોવાને કારણે, અહીં પુષ્કળ લીલા ઘાસના મેદાનો છે, જેનો હરણ મુક્તપણે વિહાર કરતી વખતે તેમના ગોચર તરીકે ઉપયોગ કરે છે.
જ્યુટ મિલોથી મળી છે પશ્ચિમ બંગાળના આ જિલ્લાને ઓળખ
હુગલી જિલ્લામાં જ ભુરશુટના બંગાળી સામ્રાજ્યનો સમૃદ્ધ વારસો જોવા મળે છે. પશ્ચિમ બંગાળના હાવડા અને હુગલી જિલ્લાઓમાં ફેલાયેલું ભૂરશુટ, મધ્યયુગીન હિન્દુ સામ્રાજ્ય હતું, જ્યાં પોર્ટુગીઝ, ફ્રેન્ચ અને ડચ બધાએ પાછળથી તેમની વસાહતોની સ્થાપના કરી. હુગલી જિલ્લાનું મુખ્ય મથક ચુંચુડામાં આવેલું છે. વર્ષ 1855 માં આ જિલ્લાના રિસડામાં પ્રથમ જ્યુટ મિલની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. રિસડા કોલકાતાની ખૂબ નજીક છે. પશ્ચિમ બંગાળમાં, હુગલી નદીના કિનારે સાંકડી પટ્ટીમાં ધીમે ધીમે જ્યુટ મિલોની સ્થાપના થવા લાગી, જ્યાં શણમાંથી બનેલા વિવિધ ઉત્પાદનોનું ઉત્પાદન થતું હતું. આમાંની ઘણી મિલો આજે પણ અસ્તિત્વ ધરાવે છે.
જો કે, 1947માં દેશના વિભાજનને કારણે, શણ ઉત્પાદક વિસ્તારનો ઓછામાં ઓછો ત્રણ-ચતુર્થાંશ ભાગ પૂર્વ પાકિસ્તાન (હવે બાંગ્લાદેશ)માં ગયો. હુગલી એક સમયે જ્યુટ મિલોને કારણે સમગ્ર વિશ્વમાં જાણીતું હતું અને તે બંગાળ તેમજ સમગ્ર દેશના વિકાસમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યું હતું. એ બીજી વાત છે કે સમય જતાં જ્યુટ મિલો બંધ થવાના આરે પહોંચી ગઈ અને આજે મોટાભાગની મિલો બંધ છે. હુગલીની ઓળખ અહીં બનેલા ધાર્મિક અને પ્રવાસન સ્થળોને કારણે પણ છે.
દક્ષિણેશ્વર કાલી મંદિર
બંગાળમાં કોલકાતા નજીકના દક્ષિણેશ્વર કાલી મંદિરમાં માતા કાલીનું પૂજન મુખ્યત્વે થાય છે. આ મંદિરનું નિર્માણ રાણી રશમોનીએ 1847 થી 1855 ની વચ્ચે કરાવ્યું હતું. આ સ્થાન પર રામકૃષ્ણ પરમહંસએ દેવી જગદીશ્વરી કાલી માતા ઠાકુરાનીની પૂજા કરી હતી. હુગલી નદીના કિનારે 12 પ્રખ્યાત શિવ મંદિરો સ્થાપિત છે, જ્યારે બીજી બાજુ બંગાળના સ્થાપત્યની નવરત્ન શૈલીમાં બનેલા ઘાટ છે. મંદિરના ગર્ભગૃહમાં કાલી માના રૂપમાં ભવત્રાણી છે.
કાલીઘાટ મંદિર
કાલીઘાટ મંદિર કોલકાતાના સૌથી પ્રસિદ્ધ મંદિરોમાંનું એક છે. કહેવાય છે કે કલકત્તા શહેરનું નામ કાલીઘાટ પરથી પડ્યું છે. આ મંદિર 19મી સદીમાં રાજા માનસિંહ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ ભારતની 51 શક્તિપીઠમાંથી એક છે. બંગાળના અન્ય મંદિરોની જેમ આ મંદિરમાં પણ કાલી માનું મંદિર કંઈક અલગ છે. આ મંદિરના મુખ્ય મંદિરો સોષ્ઠી તલા છે જ્યાં તમામ પૂજારીઓ મહિલાઓ છે, નાતમોંદિર, જોર બાંગ્લા, હરકઠ તલા, રાધાકૃષ્ણ મંદિર અને કુન્દુપુકુર છે.
દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ
તમારા જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો
મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો
Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો