મેં રાજસ્થાનમાં એક અનોખી શાળા જોઈ, AC વગર 50 ડિગ્રી તાપમાનમાં પણ રહે છે ઠંડી

રાજસ્થાનમાં ફરવા માટે ઘણી સુંદર અને આકર્ષક જગ્યાઓ છે. આજે હું તમને રાજસ્થાનના એક એવા સ્થળની સફર પર લઈ જવા માંગુ છું જ્યાં દરેક વ્યક્તિએ ઓછામાં ઓછી એક વાર મુલાકાત લેવી જ જોઈએ. થારના રણમાં ઉનાળાના દિવસોમાં તાપમાન 50 ° સે સુધી પહોંચી જાય છે અને દિવસ દરમિયાન ફૂંકાતા પવનો આ વાતાવરણને વધુ અસહનીય બનાવે છે. એ જ રણની વચ્ચોવચ એક એવી શાળા છે, જેની અંદર ઠંડીનો અહેસાસ થાય છે. શાળાની અંદર ન તો એસી છે કે ન તો કુલર. આ શાળાની રચના એવી છે કે અંદર ઠંડો પવન ફૂંકાય છે અને બાળકો રમતા-રમતા અભ્યાસ કરે છે.

જ્યારે હું સમ સેન્ડ ડ્યુન્સ કેમ્પમાં હતો ત્યારે મને આ શાળા વિશે જાણ થઈ. થારના રણમાં બનેલી આ શાળાનું નામ રાજકુમારી રત્નાવતી ગર્લ્સ સ્કૂલ છે. આ શાળા રેતીના ટેકરાથી માત્ર 7 કિમી દૂર કનોઈ ગામમાં આવેલી છે. જેસલમેરથી 45 કિમીના અંતરે છે. મેં સ્કૂટી ઉપાડી અને આ શાળા જોવા નીકળી. શાળા સુધીનો રસ્તો પાકો છે પણ ગૂગલ મેપની કૃપાથી અમે ઉબડખાબડ અને રેતાળ રસ્તા પરથી શાળાએ પહોંચ્યા. અમે શાળા પાસે પહોંચ્યા તો શાળા બંધ હતી. અંડાકાર આકારની બનેલી આ શાળા ખરેખર જોવા માટે અદભૂત છે. મેં વિચાર્યું કે શાળા બંધ છે તેથી અમે અંદરથી શાળાને જોઈ શકીશું નહીં. શાળાના ગેટ પર એક નંબર લખવામાં આવ્યો હતો. મેં તેની સાથે વાત કરી તો તેણે કહ્યું કે તે શાળાએ આવી રહ્યો છે.

રાજકુમારી રત્નાવતી ગર્લ્સ સ્કૂલ

ભવ્ય આર્કિટેક્ચરનું ઉદાહરણ, પ્રિન્સેસ રત્નાવતી ગર્લ્સ સ્કૂલની ડિઝાઇન ન્યૂ યોર્ક સ્થિત આર્કિટેક્ટ ડાયના કેલોગ દ્વારા કરવામાં આવી છે. આ શાળા CITTA નામની સંસ્થાના સ્થાપક માઈકલ દુબેની મદદથી ચલાવવામાં આવી રહી છે. આ સિવાય આ સ્કૂલના બાળકોનો ડ્રેસ પ્રખ્યાત ડિઝાઈનર સબ્યસાચી મુખર્જીએ તૈયાર કર્યો છે. સબ્યસાચી અભિનેત્રી દીપિકા પાદુકોણ અને પ્રિયંકા ચોપરાની ડિઝાઇનર રહી ચૂક્યા છે. રાજસ્થાનની આ શાળા કન્યા કેળવણીને પ્રોત્સાહન આપે છે. આ શાળામાં છોકરીઓ અભ્યાસ કરે છે અને તેમનું શિક્ષણ તદ્દન મફત છે. વિદ્યાર્થિનીઓને મફત શિક્ષણ ઉપરાંત મધ્યાહન ભોજન પણ આપવામાં આવે છે. શાળાનું નામ પ્રદેશની રાજકુમારીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે.

થોડીવાર રાહ જોયા પછી એક સ્કૂલ બસ આવી જેમાંથી ઘણી છોકરીઓ બેગ પહેરીને નીચે ઉતરી. અમે જેની સાથે ફોન પર વાત કરી હતી તેણે સ્કૂલનો ગેટ ખોલ્યો. તેમનું નામ રાજેન્દ્ર ભાટી છે અને તેઓ શાળાના સુપરવાઈઝર છે. તેઓએ અમને કહ્યું કે શાળાની અંદર વિડીયોગ્રાફી પર સખત પ્રતિબંધ છે, તમે શાળાની અંદર અને બહાર ફોટા પાડી શકો છો. તેમણે કહ્યું કે અમારે સ્કૂલ ડોનેશનમાં 200 રૂપિયા આપવાના છે જેનો ઉપયોગ છોકરીઓના શિક્ષણ માટે કરવામાં આવશે. રાજેન્દ્ર ભાટીએ અમને આખી શાળાની આસપાસ લઈ ગયા. એટલામાં બીજી સ્કૂલ બસ આવી.

મફત શિક્ષણ

રાજસ્થાનમાં સાક્ષરતા દર ખૂબ જ ઓછો છે અને છોકરીઓને બહુ ઓછું શિક્ષણ આપવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં રાજસ્થાનના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં આવી શાળાનું નિર્માણ શિક્ષણ માટે વરદાનથી ઓછું નથી. ઇન્ટરનેટ પર ઘણી જગ્યાએ એવું આપવામાં આવ્યું છે કે રાજકુમારી રત્નાવતી ગર્લ્સ સ્કૂલમાં ધોરણ 1 થી 10 છે અને તેમાં 400 વિદ્યાર્થીનીઓ અભ્યાસ કરે છે. શાળાના સુપરવાઈઝર રાજેન્દ્ર ભાટીએ જણાવ્યું કે હાલમાં આ શાળામાં ધોરણ 1 થી ધોરણ 4 સુધીના વર્ગો છે અને શાળામાં કુલ 120 વિદ્યાર્થીનીઓ છે. શિક્ષણ સંપૂર્ણપણે અંગ્રેજી માધ્યમમાં છે અને શાળામાં 4 શિક્ષકો ભણાવે છે. આ ઉપરાંત ગેસ્ટ ટીચર્સ પણ આવતા રહે છે. તેમણે જણાવ્યું કે આ શાળાના 15 કિ.મી. આ શાળાના નેજા હેઠળ આવતા ગામડાઓની છોકરીઓ આ શાળામાં અભ્યાસ કરવા આવે છે. દરરોજ સ્કૂલ બસ વિદ્યાર્થિનીઓને ઉપાડવા અને મૂકવા જાય છે.

રાજકુમારી રત્નાવતી ગર્લ્સ સ્કૂલ અંડાકાર આકારમાં બનેલી છે. સમગ્ર શાળા સૌર ઉર્જાથી ચાલે છે. શાળાની છત પર સોલાર પેનલ પણ લગાવવામાં આવી છે. આ સિવાય અહીંનું પાણી પણ ખૂબ જ મીઠું છે. જ્યારે મેં આ શાળાના નળનું પાણી પીધું ત્યારે મને વિશ્વાસ ન આવ્યો કે રણમાં આવું મીઠું પાણી કેવી રીતે હોઈ શકે? અમે શાળાના વર્ગખંડો અને ઓફિસ પણ બતાવી. રાજેન્દ્ર ભાટીજીએ અમને શાળાનો ગણવેશ અને આસપાસ બાંધવામાં આવનાર ઇમારતોની ડિઝાઇન બતાવી.

તેમણે જણાવ્યું કે આ શાળાની નજીક વધુ બે બિલ્ડીંગનો પ્રસ્તાવ છે. બંને બિલ્ડીંગો શાળાના અંડાકાર આકારમાં બનાવવામાં આવશે. આ સ્થળે કુલ મળીને ત્રણ અંડાકાર આકારની ઇમારતો હશે. તેમાંથી એક બિલ્ડિંગમાં સ્કૂલ ચલાવવામાં આવશે, એક બિલ્ડિંગમાં વિસ્તારની મહિલાઓ પોતાના હાથે સામાન બનાવશે અને ત્રીજા બિલ્ડિંગમાં માર્કેટ ઊભું કરવામાં આવશે. જેમાં મહિલાઓ પોતાનો બનાવેલો સામાન વેચી શકશે. એકંદરે આ સ્થળ શિક્ષણ અને રોજગારનું કેન્દ્ર બનશે.

રાજકુમારી રત્નાવતી ગર્લ્સ સ્કૂલ રાજસ્થાનમાં કન્યા શિક્ષણ માટે એક સારી પહેલ છે. જો રાજસ્થાનના ઘણા ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં આવી શાળાઓ બનાવવામાં આવે તો રાજસ્થાન શિક્ષણમાં ઘણું સારું કરશે. આ સિવાય આ શાળાનું આર્કિટેક્ચર જોવા જેવું છે. આ શાળાને જોવા માટે દૂર-દૂરથી પ્રવાસીઓ આવે છે. જો તમે રાજસ્થાનના જેસલમેર જાવ તો આ શાળાની મુલાકાત લેવાનું ભૂલશો નહીં.

.

તમારી જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો

મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો

Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો

આ લેખ અનુવાદિત છે, મૂળ લેખ વાંચવા અહીં ક્લિક કરો.

દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ