ભારતીય રેલ્વેમાં દરરોજ કરોડો લોકો મુસાફરી કરે છે. મુસાફરોની સુવિધાઓને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતીય રેલ્વે એક જ ટ્રેનમાં અનેક શ્રેણીના કોચ લગાવે છે. સામાન્ય રીતે ટ્રેનમાં ફર્સ્ટ એસી, સેકન્ડ એસી, થર્ડ એસી, સ્લીપર ક્લાસ અને જનરલ ક્લાસ કોચ હોય છે. મુસાફરો તેમની સુવિધા અને ક્ષમતાને ધ્યાનમાં રાખીને ટિકિટ ખરીદે છે. જ્યાં શ્રીમંત લોકો ફર્સ્ટ ક્લાસ એસીમાં મુસાફરી કરે છે, ત્યાં ગરીબ મજૂર વર્ગ જનરલ ક્લાસમાં મુસાફરી કરે છે. આ સિવાય ઘણા લોકો ટૂંકા અંતરની મુસાફરી માટે સામાન્ય વર્ગની ટિકિટ પણ ખરીદે છે.
સામાન્ય વર્ગના કોચમાં મુસાફરોની ભારે ભીડ હોવી
સામાન્ય રીતે સામાન્ય વર્ગના કોચમાં ભારે ભીડ હોય છે. તેની પાછળ બે મુખ્ય કારણો છે. સૌપ્રથમ, તેમાં મોટી સંખ્યામાં ગરીબ-મજૂર વર્ગના લોકો મુસાફરી કરે છે અને ટ્રેનોમાં સામાન્ય વર્ગના કોચ બહુ ઓછા છે. તેથી, મુસાફરોની સંખ્યાને ધ્યાનમાં લેતા ડબ્બા સંખ્યા ઘણી ઓછી સાબિત થાય છે અને તેમાં ભીડ પણ વધુ હોય છે. આ ઉપરાંત ટૂંકા અંતરના લોકો પણ આ કોચમાં મુસાફરી કરે છે. ઘણી વખત સામાન્ય કોચમાં ભીડને કારણે મુસાફરો સ્લીપર ક્લાસમાં ચઢે છે. જનરલ ટિકિટ ખરીદીને સ્લીપર ક્લાસમાં ચઢવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે.
ધારો કે ટ્રેનના જનરલ ડબ્બામાં ચઢવા માટે મુસાફરોની ભારે ભીડ છે અને તમે તે ભીડની પાછળ છો અને ટ્રેન જવાનો સમય થઈ ગયો છે. આ સિવાય તમે જનરલ કમ્પાર્ટમેન્ટની ભીડનો અંદાજો નહીં લગાવ્યો હોય અને તમે જનરલ ટિકિટ ખરીદી લીધી હોય. ભીડને કારણે જનરલ કોચમાં બેસવાનું તો દૂર ઊભા રહેવાની પણ જગ્યા નથી હોતી. આ સિવાય અન્ય ઘણા કારણો હોઈ શકે છે, જેના પછી તમે જનરલ ક્લાસની ટિકિટ હોવા છતાં સ્લીપર ક્લાસમાં ચઢો છો.
જનરલ બોગીમાં સીટ ના મળે તો શું કરવું?
વિચારો, તમારી પાસે જનરલ ડબ્બાની ટિકિટ છે પણ તે ભીડથી ભરેલો છે અને તમે ઈચ્છો તો પણ તેમાં ચઢી શકતા નથી, તો પછી તમે શું કરશો. શું તમે તે ટ્રેન છોડશો કે પછી તમે જોખમ ઉઠાવીને બીજા આરક્ષિત ડબ્બામાં ચઢશો. રિઝર્વ કમ્પાર્ટમેન્ટમાં ચડશો તો દંડ થશે કે નહીં? આવા અનેક સવાલો તમારા મનમાં વારંવાર ફરતાં હશે, જેનો આજે અમે વિગતવાર જવાબ આપવા જઈ રહ્યા છીએ. આ વાંચ્યા પછી તમારા મગજમાં ઘણી બધી બાબતો સ્પષ્ટ થઈ જશે.
જાણી લો રેલવેનો આ કામનો નિયમ?
રેલ્વે એક્ટ 1989 હેઠળ, જો તમારી મુસાફરી 199 કિમી અથવા તેનાથી ઓછી છે, તો તમારી જનરલ ડબ્બાની ટિકિટની માન્યતા 3 કલાકની હશે. જ્યારે આનાથી વધુ અંતર હોય તો વેલિડિટી વધીને 24 કલાક થઈ જાય છે. જ્યારે ટ્રેન આવે છે, જો તેના જનરલ કોચમાં પગ મૂકવાની પણ જગ્યા નથી, તો તમારે નિયમો અનુસાર આગલી ટ્રેનની રાહ જોવી પડશે.
સ્લીપર કોચમાં કરી શકો છો સફર?
જો તમારી મુસાફરી 199 કિલોમીટરથી ઓછી હોય અને આગામી 3 કલાક સુધી તે રૂટ પર કોઈ ટ્રેન ના જાય, તો તમે તે જ ટ્રેનના સ્લીપર ક્લાસમાં મુસાફરી કરવા માટે હકદાર છો. જો કે, તમે તે ડબ્બામાં સીટ મેળવી શકતા નથી. તે ટ્રેનમાં TTEના આવે પછી તમારે જણાવવું પડશે કે તમે તે સ્લીપર ક્લાસ કોચમાં શા માટે આવ્યા છો.
ટીટીઈ આપને આપી શકે છે સીટ
આ સમય દરમિયાન, જો સ્લીપર ક્લાસમાં કોઈ સીટ ખાલી રહે છે, તો TTE તમને બંને ક્લાસની ટિકિટની ડિફ્રન્સ અમાઉન્ટ લઈને સ્લીપર ક્લાસની ટિકિટ આપશે, જેના પછી તમે આરામથી મુસાફરી કરી શકશો. જો સ્લીપર કોચમાં કોઈ સીટ ખાલી ના હોય તો TTE તમને આગલા સ્ટેશન સુધી મુસાફરી કરવાની પરવાનગી આપી શકે છે. આ પછી પણ જો તમે સ્લીપર ક્લાસમાંથી બહાર ન નીકળો તો તે તમારા પર અઢીસો રૂપિયાનો દંડ લેશે.
આપનો સામાન નહીં થાય જપ્ત
જો તમારી પાસે દંડના પૈસા નથી, તો તે તમને ચલણ બનાવી આપશે, જે તમારે કોર્ટમાં જમા કરાવવું પડશે. અહીં મોટી વાત એ છે કે TTE અથવા અન્ય પોલીસકર્મીઓ તમને કોઈ પણ સંજોગોમાં સ્લીપર ક્લાસમાંથી હટાવી શકતા નથી, ના તો તેઓ તમારો સામાન જપ્ત કરી શકે છે. તેઓ ફક્ત તમને દંડ કરી શકે છે. જે ચૂકવીને તમે સ્લીપર ક્લાસમાં સીટ વગર રહી શકો છો.
આઠ વર્ષમાં તમામ ટ્રેનોનો થશે કાયાકલ્પ
પ્રવાસને આરામદાયક બનાવવા આઠ વર્ષમાં પેસેન્જર ટ્રેનના સ્વરૂપમાં મોટા ફેરફારો કરવામાં આવનાર છે. રેલ્વે 2030 સુધીમાં તમામ જૂના વર્ઝનની ટ્રેનોને નવજીવન આપવાની તૈયારી કરી રહી છે. આ માટે વંદે ભારતને વિકલ્પ તરીકે રાખવામાં આવી છે. વંદે ભારતની પ્રથમ આવૃત્તિની તમામ ટ્રેનો, જે 180 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે દોડવા સક્ષમ છે, તેમાં બેસીને મુસાફરી કરી શકાય છે. આગામી વર્ઝનમાં સ્લીપર ટ્રેનો બનાવવામાં આવી રહી છે.
200 સ્લીપર વંદે ભારત ટ્રેનનું નિર્માણ કાર્ય તેજ ગતિએ ચાલી રહ્યું છે. આ ટ્રેનો લગભગ 26 હજાર કરોડ રૂપિયાથી બે વર્ષમાં બનાવવાની છે. પ્રથમ સંસ્કરણનો નિર્માણ ખર્ચ પ્રતિ ટ્રેન 100 કરોડ રૂપિયા છે. સ્લીપર વર્ઝનની ટ્રેનોને આરામદાયક બનાવવા માટે દરેક ટ્રેનની કિંમતમાં 30 કરોડ રૂપિયાનો વધારો થયો છે. આને વધુ અપડેટ કરવું પડશે. જો ટ્રેનોની સ્પીડ વધે તો ખર્ચ પણ વધી શકે છે.
દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ
તમારા જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો
મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો
Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો