કંબોડિયાના અંકોરવાટ મંદિર ઇટાલી ના પોમ્પેઇને પછાડી ને દુનિયાનું આઠમું અજૂબું બન્યું છે. 800 વર્ષ જૂના આ મંદિરનું નિર્માણ રાજા સુર્યવર્મન દ્વિતીયએ કરાવ્યું હતું. અંકોરવાટ મૂળ રૂપે હિન્દુ ધર્મના ભગવાન વિષ્ણુને સમર્પિત હતું, પરંતુ પછી તે એક બૌદ્ધ મંદિર બની ગયું. આ દુનિયાનું સૌથી મોટું મંદિર છે. આ લગભગ 500 એકર વિસ્તારમાં ફેલાયેલું છે. વિશ્વના સૌથી મોટા હિન્દુ મંદિરનું નામ અંકોરવાટ છે. આ રોમાંચક વાત છે કે, સૌથી મોટું હિન્દુ મંદિર ભારતમાં નથી પરંતુ બીજા દેશ કંબોડિયામાં આવેલું છે. આ દેશમાં ભારતની સંસ્કૃતિ સાથે સંબંધિત ઘણા પ્રાચીન સ્મારકો પણ છે. જાણવું જોગ છે કે, અંકોરવાટ મંદિરનું નિર્માણ કંબુજના રાજા સુર્યવર્મન દ્વિતીયએ કરાવ્યું હતું અને આ મંદિર ભગવાન વિષ્ણુને સમર્પિત છે.
402 એકર જમીનમાં ફેલાયેલા અંકોરવાટનું નામ ગિનિસ બુક ઑફ વર્લ્ડ રેકોર્ડમાં પણ દાખલ છે. એટલું જ નહીં, મંદિરની મંત્રમુગ્ધ કરનાર તસ્વીર કંબોડિયાના રાષ્ટ્રીય ધ્વજ પર પણ છે.
મેકોંગ નદીના કિનારે આવેલા અંકોરવાટ મંદિરને ટાઇમ્સે દુનિયાની પાંચ અદ્ભુત જગ્યાઓમાં સમાવિષ્ટ કર્યું હતું. સાથે, વિશ્વના સૌથી લોકપ્રિય પર્યટન સ્થળોમાંના એક હોવાને કારણે 1992માં યુનેસ્કોએ તેને વિશ્વ ધરોહરમાં પણ સમાવિષ્ટ કર્યું.
આ મંદિરની સૌથી સુંદર વિશિષ્ટતા એ છે કે આ મંદિરની દિવાલો પર રામાયણ અને મહાભારતની કહાણીઓ લખી છે સાથે અસુરો અને દેવતાઓના અમૃત મંથનનો પણ ઉલ્લેખ છે.
આ સ્થળે જઈને એવું લાગે છે કે વિવિધ આકારના તળાવોના ખંડેરો આજે પણ નિર્માણકર્તાની પ્રશંસા કરી રહ્યા છે. મંદિર શહેરના સચોટ મધ્યમાં શિવનું એક વિશાળ મંદિર છે જેના ત્રણ ભાગ છે. દરેક ભાગમાં એક ઊંચો શિખર છે. આ ઊંચા શિખરોના આસપાસ ઘણા નાના-નાના શિખર બનાવવામાં આવ્યા છે, જેના સંખ્યા લગભગ 50 છે. મંદિરની વિશાળતા અને નિર્માણકલા અદ્ભુત છે, જેની જેટલી પ્રશંસા કરીએ તેટલી ઓછી છે.
અંકોરવાટ મંદિર માં સૂર્યોદય
અંકોરવાટના સૌથી પ્રતિષ્ઠિત અનુભવોમાંનો એક તેની રાજસ મિનારાઓ પર સૂર્યોદય જોવો છે. જેમ જેમ સવાર થાય છે, મંદિર ગુલાબી, નારંગી અને સોનેરી રંગોથી ભરાઈ જાય છે, જેનાથી એક મોહક દ્રશ્ય ઉભું થાય છે.
પોતાના સ્થાપત્ય વૈભવ ઉપરાંત, અંકોરવાટનું સાંસ્કૃતિક અને આધ્યાત્મિક મહત્વ પણ ઘણું વધુ છે. મંદિર એક સક્રિય ધાર્મિક સ્થાન બની રહ્યું છે, જે બૌદ્ધ ભિક્ષુઓ અને ભક્તોને આકર્ષે છે, જે પોતાની શ્રદ્ધા અર્પણ કરવા અને પ્રાર્થના અને ધ્યાનમાં સામેલ થવા માટે આવે છે. પ્રાચીન સમયમાં આ મંદિરનું નામ 'યશોધરપુર' હતું. કહેવામાં આવે છે કે તેનું નિર્માણ સમ્રાટ સુર્યવર્મન દ્વિતીય (1112-53 ઈ.સ.) ના શાસનકાળમાં થયું હતું.
મંદિરનું સ્થાપત્ય
1. હિન્દુ ધર્મમાંથી બૌદ્ધ ધર્મમાં પરિવર્તન મંદિરની દિવાલો પર સજેલી જટિલ નકશીમાં સ્પષ્ટ છે, જેમાં હિન્દુ અને બૌદ્ધ પૌરાણિક કથાઓના દ્રશ્યો દર્શાવવામાં આવ્યા છે.
2. કેન્દ્રિય મંદિર પરિસરમાં પાંચ કમળના આકારના ટાવર છે જે માઉન્ટ મેરુનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
3. માઉન્ટ મેરુ હિન્દુ અને બૌદ્ધ માન્યતાઓ મુજબ દેવતાઓનું નિવાસસ્થાન છે.
4. અંકોરવાટની દિવાલો પર સજેલી જટિલ નકશી પ્રાચીન દ્રશ્ય વિશ્વકોશની જેમ છે, જે હિન્દુ મહાકાવ્યો, ઐતિહાસિક ઘટનાઓ અને ખ્મેર લોકોના દૈનિક જીવનના દ્રશ્યો દર્શાવે છે.
5. આ નકશીઓમાંથી કારિગરોનો કુશળતા અને શિલ્પકલા નો જ્ઞાન પ્રગટ થાય છે.
આ મંદિરનું નામ કેમ પડ્યું
અંકોરવાટનો શાબ્દિક અર્થ છે 'મંદિરોનું શહેર'. 15મી સદીમાં અંકોર ખ્મેર સામ્રાજ્યની રાજધાની હતી. 'અંકોરવાટ' નામ સંસ્કૃત શબ્દ 'નાગરા' જેથી અર્થ થાય છે 'રાજધાની' અને ખ્મેર શબ્દ 'વાટ' જેથી અર્થ થાય છે મંદિર, આ બંનેમાંથી મળીને બનાવાયું છે.
કંબોડિયા એક લોકપ્રિય પર્યટન સ્થળ છે, જ્યાં દર વર્ષે 6 મિલિયનથી વધુ પર્યટકો આવે છે. આ દેશ અંકોરવાટ, રોયલ પેલેસ અને કિલિંગ ફીલ્ડ્સ સહિતના ઘણા વિશ્વ વિખ્યાત આકર્ષણોનું ઘર છે. કંબોડિયા તેના ઘણા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનો અને વન્યજીવન અભયારણ્યો સાથે, ઇકોટુરિઝમ માટે પણ એક લોકપ્રિય ગંતવ્ય છે.
શું તમે તાજેતરમાં કોઈની મુસાફરી કરી છે? તમારો અનુભવ શેર કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો.
ગુજરાતીમાં પ્રવાસવર્ણનો વાંચવા અને શેર કરવા માટે ત્રિપોટો ગુજરાતીને ફોલો કરો.