ગિરમાળ ધોધને ગીરા ધોધ સાથે મૂંઝવશો નહીં!
મહલથી 35 કિમીના અંતરે, આહવાથી 50 કિમી, વઘઈથી 78 કિમી અને સાપુતારાથી 89 કિમીના અંતરે, ગિરમાળ એ ગુજરાતના સાપુતારા નજીક ગિરમાળ ગામમાં આવેલો એક આકર્ષક ધોધ છે. પૂર્ણા વન્યજીવ અભયારણ્યની અંદર આવેલ, તે ગુજરાતનો સૌથી ઊંચો ધોધ છે અને સાપુતારા નજીક જોવાલાયક સ્થળો પૈકીનું એક છે.
100 ફૂટથી વધુની ઊંચાઈએથી પડતો ગિરમાળ ધોધ (દૂધ) ગુજરાતમાં આવેલો સૌથી ઊંચો ધોધ છે. ડાંગના ગાઢ જંગલોમાં છુપાયેલો, ગિરમાળ ધોધ ચોમાસામાં નયનરમ્ય સુંદરતા ધરાવે છે. પાણી અસ્ખલિત રીતે ખૂબ ઊંચાઈએથી પડે છે, ધુમ્મસના વાદળો બનાવે છે, જેના દ્વારા ઘણીવાર મેઘધનુષ્યનો અનુભવ થઈ શકે છે.
ઉત્તર ડાંગ વન વિભાગ દ્વારા ગિરમાળ વિસ્તારમાં અદભૂત વ્યુ પોઈન્ટ અને પાથવે બનાવવામાં આવ્યા છે. અકસ્માતોને રોકવા માટે સલામતી રેલિંગ બનાવામાં આવી છે. નજીકથી જોવા માટે ધોધની નજીક પહોંચવા માટે પગથિયાં પણ કોતરવામાં આવ્યા છે.
ગિરમાળ ગામમાં 100 ટકા આદિવાસી લોકો વસે છે. તેઓ પરસ્પર સામાન્ય વહેવારમાં ડાંગી ભાષા એટલે કે કુકણા બોલીનો ઉપયોગ કરે છે. આ ગામ જંગલોથી ભરપૂર ડુંગરાળ પ્રદેશમાં આવેલું છે.
મુલાકાત લેવા માટે નજીકના સ્થળો
ગૌદહાડ વ્યુ પોઈન્ટ
ગિરમાળ જતી વખતે ગૌદહાડ ગામ પાસે, ગીરા નદી સંપૂર્ણ યુ-ટર્ન લે છે. યુ-ટર્નની બરાબર ઉપર વન વિભાગે સુંદર વ્યુપોઈન્ટ વિકસાવ્યું છે. U-આકારના ગીરાથી ઘેરાયેલા પૂર્ણા અભયારણ્યના વિશાળ લીલા પેચને જોવું એ અદભૂત અનુભવ છે. વન વિભાગની ઇકો-ડેવલપમેન્ટ કમિટી (EDC) આ સમયે 'યુ-ટર્ન રેસ્ટોરન્ટ' નામની રેસ્ટોરન્ટ ચલાવે છે. અટેચ્ડ બાથરૂમ અને ઈન્ટરપ્રિટેશન સેન્ટર સાથે, ફોર ગર્લી લોજ સાથે, આ સ્થળ એક સરસ તાજગી આપનારું સ્થળ છે.
ઉનાળા દરમિયાન પાનખર સુકાઈ જવાથી, ગિરમાળ ધોધની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય જુલાઈ અને ડિસેમ્બર વચ્ચેનો છે. વન વિભાગે વાજબી રીતે સારી બેઠક વ્યવસ્થા અને દૃષ્ટિકોણ અને ધોધના છેડા તરફ જવાનો પાકો માર્ગ બનાવ્યો છે. સિઝન દરમિયાન ચા અને નાસ્તો વેચતા કેટલાક કામચલાઉ સ્ટોલ છે.
સમય: સવારે 8 થી સાંજે 5 વાગ્યા સુધી
પ્રવેશ: મફત
પૂર્ણા અભયારણ્ય
આ ગીરા અને પૂર્ણા નદી વચ્ચે સ્થિત એક સમૃદ્ધ અને વિશાળ જંગલ છે. તેના પર્વતીય વિભાગની પ્રશંસનીય સુંદરતા તેને ગિરમાળ ધોધની નજીક એક અદભૂત આકર્ષણ બનાવે છે. અહીં તમે પિકનિક ની માજા મણિ શકો છો સાથે સાથે આસપાસ ની જગ્યા પણ એક્સપ્લોર કરી શકો છો. જંગલમાં પ્રવેશવા માટે અધિકારીઓની પૂર્વ પરવાનગી લેવી જરૂરી છે.
પૂર્ણા વન્યજીવ અભયારણ્ય એ દક્ષિણ ગુજરાતના ડાંગ જિલ્લાના ગાઢ જંગલોનો એક ભાગ છે. આ વન્યજીવ અભયારણ્ય લગભગ 160.8 ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારમાં ફેલાયેલું છે. તેને વર્ષ 1990માં જુલાઇ દરમિયાન વન્યજીવ અભયારણ્ય જાહેર કરવામાં આવ્યું છે અને તેની સાથે વાંસદા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનને વનસ્પતિ અને પ્રાણીસૃષ્ટિની સુરક્ષા માટે દક્ષિણ ગુજરાતમાં એકમાત્ર સંરક્ષિત વિસ્તાર તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યું છે.
પૂર્ણા વન્યજીવ અભયારણ્યનું નામ પૂર્ણા નદીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે જે સમગ્ર ગુજરાતમાં વહે છે. મુલાકાતીઓનું સ્વાગત વૈવિધ્યસભર વનસ્પતિઓ અને અસંખ્ય વન્યપ્રાણીઓની લીલાઓ દ્વારા કરવામાં આવશે જે આ અભયારણ્યના ઊંડાણોમાં ભટકતા હોય છે.
ડાંગ દરબાર
આ એક સૌથી મહત્વપૂર્ણ પ્રાદેશિક તહેવાર છે જે દર વર્ષે હોળી પહેલા ઉજવવામાં આવે છે, સામાન્ય રીતે માર્ચ અથવા એપ્રિલ દરમિયાન. આદિવાસી રાજાઓને આપવામાં આવતા રાજકીય પેન્શનના જૂના રિવાજની ઉજવણી કરવા સાપુતારાના લોકો ભેગા થાય છે. આ તહેવાર સંગીત, રંગ, નૃત્ય, મોજમજા અને આદિવાસી વસ્તુઓના વેચાણ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. પ્રવાસીઓ પણ તેમાં ભાગ ભજવી શકે છે અને તહેવારનો આનંદ માણી શકે છે.
સપ્તશ્રૃંગી દેવી મંદિર
આ ગુજરાતના સૌથી પ્રખ્યાત ધાર્મિક સ્થળોમાંનું એક છે. સપ્તશ્રૃંગી દેવી કાલી દેવીની બહેન છે અને દૂર-દૂરથી પ્રવાસીઓ અહીં દેવીની પૂજા કરવા આવે છે. આ મંદિર સાપુતારાથી 50 કિમી દૂર આવેલું છે. આ સ્થળ સાત શિખરો સાથે પર્વત તરીકે પ્રખ્યાત છે. દશેરા અને નવરાત્રી દરમિયાન, આ મંદિર મુલાકાતીઓ માટે શણગારવામાં આવે છે.
બોટનિકલ ગાર્ડન
નજીકના બોટનિકલ ગાર્ડનમાં પ્રાણીસૃષ્ટિ અને વનસ્પતિની સમૃદ્ધ વિવિધતા છે. આ સ્થળ લગભગ 24 હેક્ટર જમીનને આવરી લે છે અને પ્રવાસીઓ અને પ્રકૃતિ પ્રેમીઓ માટે એકાંત સમાન છે. આ બગીચો 1400 થી વધુ વનસ્પતિની જાતો અને ગોલ્ડન બામ્બુ, બીયર બોટલ બામ્બૂ અને ચાઈનીઝ વાંસ જેવા કેટલાક દુર્લભ છોડનું ઘર છે. દરેક છોડને અલગ-અલગ રીતે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે અને તેની જાતિના ક્રમમાં રાખવામાં આવે છે. તે સાપુતારાથી માત્ર 24 કિમી દૂર આવેલું છે, જે તેને સરળતાથી સુલભ બનાવે છે.
ગિરમાળ ધોધ કેવી રીતે પહોંચવું
ધોધ પર જવા માટે પહેલા ગિરમાર પહોંચવું પડે છે. ડાંગમાં ગિરમાર એક નાનું અને ઓછી વસ્તી ધરાવતું ગામ છે. તે રાજ્યની રાજધાની ગાંધીનગરથી આશરે 343 કિમી દૂર આવેલું છે.
વિમાન દ્વારા
નજીકનું એરપોર્ટ સરદાર વલ્લભભાઈ ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ અમદાવાદમાં આવેલું છે. વિવિધ ભારતીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય શહેરો માટે દૈનિક ફ્લાઇટ્સ ઉપલબ્ધ છે. તમે વિવિધ ટ્રાવેલ પેકેજ દ્વારા ટિકિટ બુક કરી શકો છો.
રેલ દ્વારા
તેના 10 કિલોમીટરના અંતરમાં કોઈ રેલ્વે સ્ટેશન મળી શકતું નથી. જો કે, ગિરમાળથી 102 કિમીના અંતરે આવેલા વાપી રેલ્વે સ્ટેશન દ્વારા ગિરમાલ પહોંચી શકાય છે. ગિરમાળની નજીકનું બીજું રેલ્વે સ્ટેશન વઘઈ છે.
રોડ દ્વારા
માર્ગ પરિવહન સુવિધાઓમાં ડાંગ અને મહાલ જિલ્લામાં રાજ્ય અને ખાનગી લક્ઝરી બસોનો સમાવેશ થાય છે. તમામ મોટા શહેરોમાંથી બસો ઉપલબ્ધ છે. આ શહેરોમાંથી પ્રાઈવેટ ટેક્સી પણ બુક કરાવી શકાય છે. મહલ અમદાવાદથી 409 કિમી અને વઘઈથી 51 કિમી દૂર છે.
મુલાકાત લેવાનો આદર્શ સમય
ગિરમાળ ધોધની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય જુલાઈથી ડિસેમ્બર મહિનાની વચ્ચેનો છે. સામાન્ય રીતે, જાન્યુઆરી મહિનામાં ધોધ સુકાઈ જાય છે, તેથી મુલાકાત લેવાની ભલામણ કરવામાં આવતી નથી. વન વિભાગ દ્વારા આ સ્થળે બેસવાની સારી વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. તેઓએ ધોધની આસપાસ ઘણા વ્યુ પોઈન્ટ્સ બનાવ્યા છે. આ ધોધ ચોમાસા દરમિયાન તેની સાચી ભવ્યતા દર્શાવે છે.
રહેવાની સગવડો
ગિરમાળ ધોધ પાસે રહેવાની વિવિધ જગ્યાઓ છે. વિગતવાર અન્વેષણ અને જોવાલાયક સ્થળો માટે કેમ્પ સાઇટ્સ અને લોજ બુક કરી શકાય છે. અહીંના કેટલાક જાણીતા રહેઠાણોમાં મહલ ઇકો કેમ્પસાઇટ, વાંસદા નેચર કેમ્પસાઇટ અને પદમડુંગરી ઇકો કેમ્પિંગનો સમાવેશ થાય છે. આ ધોધની નજીક ઘણી હોટલો અને રિસોર્ટ પણ ઉપલબ્ધ છે.
દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ.
તમારા જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો
મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો.
Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો