કાશ્મીર, પૃથ્વી પરનું સ્વર્ગ, તેના ફોક્સગ્લોવ જંગલી ફૂલોના નવા મોરથી પ્રવાસીઓને દર વર્ષે આકર્ષે છે! જમ્મુ અને કાશ્મીરના ડોડા જિલ્લામાં આવેલું ભદરવાહ એની આ જ સુંદરતા માટે જાણીતું છે. આ સુંદર ફૂલોએ ખીણને ગુલાબી, જાંબલી અને સફેદ રંગમાં રંગ્યો છે. જેઓ નથી જાણતા તેમના માટે, આ ફૂલો મૂળ યુરોપના છે અને કાશ્મીરમાં એક દુર્લભ દૃશ્ય સર્જે છે.
જો તમે પણ આ પ્રાકૃતિક અને દુર્લભ સૌંદર્યના સાક્ષી બનવા ઈચ્છો છો તો આજે જ ભદરવાહ તરફ જાવ. ભદરવાહ બરફ થી છવાયેલા આશાપતિ અને કૈલાસ ગ્લેશિયર્સમાં આવેલું છે. ફોક્સગ્લોવ ફૂલોના તાજા મોરના કારણે, આ સ્થળ પર પ્રવાસીઓની ભારે ભીડ જોવા મળી રહી છે.
જમ્મુથી ભદરવાહ સુધીનો 200 કિલોમીટર નો રસ્તો, ભારતના કેટલાક સૌથી વધુ આશ્ચર્યજનક ભૂપ્રદેશમાંથી પસાર થાય છે. ચારેબાજુ જંગલથી ઘેરાયેલા ઢોળાવ અને જર્જરિત દુકાનો લીલા રંગથી આચ્છાદિત એ રસ્તા એન્ડ દૂર ક્ષિતિજમાં ચમકતી એ નીરુ નદી. થકવી દેનારી પાંચ કલાક અને 40 મિનિટોની મુસાફરી પછી, ભાદરવાહની બાઉલ આકારની ખીણ નજરે પડે છે.
મધ્ય હિમાલયની તળેટી પર આવેલું, આ શહેર 5,295 ફૂટની ઉંચાઈ પર આવેલું છે અને તેને છોટા કાશ્મીર (મિની કાશ્મીર) તરીકે ખૂબ જ યોગ્ય રીતે ઓળખવામાં આવ્યું છે. દેવદારના જંગલો ઊંડા અને મૌનથી છવાયેલા છે, અને તેના ઘાસના મેદાનો ફ્યુશિયા રોડોડેન્ડ્રોન્સથી લહેરાયા છે. સ્થાનિક દંતકથાઓ અને રાજકીય ઉત્સાહ બંનેથી ભરપૂર આ જગ્યાનો ઇતિહાસ છે. પરંતુ એક વખતની નિંદ્રાધીન ખીણમાં માત્ર સેકન્ડોમાં તમારું હૃદય ગુમાવવાનું કારણ છે તેના બરફથી ઢંકાયેલ પર્વતો. શિયાળાના સૂર્યની નીચે સતત ઝળહળતા, તેઓ વિશ્વભરના પ્રવાસીઓને આકર્ષે છે, જેનાથી પાછા જવાનું લગભગ અશક્ય બની જાય છે.
ભદરવાહની યાત્રા શા માટે કરવી
જમ્મુ અને કાશ્મીરના ડોડા જિલ્લામાં આવેલું ભદરવાહ, પર્વતની કિનારે અચોક્કસપણે વહેતી અમુક સો નામ વિનાની નદીઓ, સદીઓ જૂના મંદિરો અને ચાની દુકાનો, આલ્પાઈન ખીણો અને બરફથી ઢંકાયેલ શિખરોને કારણે તેની અદભૂત સુંદરતા ધરાવે છે.
પ્રબુદ્ધ મંદિર-હોપિંગ ટ્રેલ્સ માટે
ઉત્તમ આર્કિટેક્ચર વાળા આ મંદિરમાં રાજા જામુતે વાહન અને નાગરાજ વાસુકીની બે જોડિયા મૂર્તિઓ છે, જે એક જ પથ્થરમાંથી કોતરેલી છે. આ પૌરાણિક મૂર્તિઓ 87 ડિગ્રી પર ઝૂકેલી છે, જે 11મી સદીની છે. મંદિર ભાદરવાહના શહેરના કેન્દ્રથી ત્રણ કિલોમીટર દૂર છે અને ત્યાં આખું વર્ષ યાત્રાળુઓની ભીડ રહે છે.
ગુપ્ત ગંગા મંદિર
ભગવાન શિવને સમર્પિત, આ મંદિર પાંડવોના વનવાસના દિવસો દરમિયાન તેમનું વિશ્રામ સ્થાન હોવાનું માનવામાં આવે છે. ભીમના પદચિહ્ન સાથે કોતરવામાં આવેલ, પરિસરમાં મળેલ ખડકોમાંની એક સ્થાનિક રીતે પૂજાય છે અને તે ધાર્મિક પ્રવાસીઓ અને જિજ્ઞાસુ પ્રવાસીઓને સમાન રીતે ખેંચે છે. નીરુ નદીના કિનારે આવેલું આ મંદિર સંપૂર્ણ રીતે પથ્થરમાંથી બનેલું છે. તેનું વિશિષ્ટ નામ સ્થાનિક દંતકથા પરથી પડ્યું છે કે, ગંગા નદી શિવલિંગ પર પડી હતી અને ત્યારબાદ અચાનક અદ્રશ્ય થઈ ગઈ હતી.
ચંડી માતા મંદિર અન્ય લોકપ્રિય મંદિર છે. આ હિંદુ મંદિર ભભકાદાર રંગોથી રંગાયેલું છે અને ત્યાં દેવી ચંડીની પૂજા થાય છે. માચૈલ ગામથી 10,000 ફૂટ ઉપર આવેલું, અષ્ટકોણનું મંદિર માચૈલ યાત્રાના પ્રસિદ્ધ યાત્રાધામ માટે એક આરામ કરવાનું સ્થાન છે.
ઘાસના મેદાનો, શિખરો અને ખીણો માટે
ચિંતા વેલી
6,500 ફૂટની ઉંચાઈ પર, સિલ્વાન ખીણ કોનિફરથી ભરેલી છે. તમે બગ્ગનના પ્રદેશોથી થુબા સુધી ઘોડેસવારી કરી શકો છો અને પછી નજીકના પ્રાચીન શિવ મંદિરની મુલાકાત લઈ શકો છો. સુબરનાગ પીક ટ્રેક ભાદરવાહ-ચિંતા રોડથી શરૂ થાય છે, અને ખીણ સ્કીઇંગ માટે જાણીતી છે.
સીઓજ મેડો
શાંતિનો કેનવાસ - સીઓજના ઘાસના મેદાનો પર્વતોથી ઘેરાયેલા છે જે દક્ષિણમાં કૈલાશ કુંડના પવિત્ર શિખર અને પશ્ચિમમાં તોફાની વહેણો થી ઘેરાયેલું છે. સ્થાનિક રીતે સીઓજ ધાર તરીકે ઓળખાય છે, આ ઘાસ કૈલાશ યાત્રાના યાત્રિકો માટે કેમ્પિંગ ગ્રાઉન્ડ તરીકે કામ કરે છે. અહીં રહીને, સાહસના શોખીનોએ એક રોમાંચક પેરાગ્લાઈડિંગ ટ્રીપ બુક કરવી જોઈએ જે તેમને ભદરવાહના અદ્દભુત પ્રદેશોમાં લઈ જશે.
પડરી
10,500 ફૂટ પર, તે ભદરવાહ-ચંબા રોડ પરનું સૌથી ઊંચું સ્થાન છે. પિકનિક માટે લંચ પેક કરો અને પાદરી જવા માટે આંતરરાજ્ય બસોમાંથી એકમાં બેસી જાવ. જંગલી ફૂલો અને ઘાસથી આચ્છાદિત આ પ્રદેશ, જુલાઈ મહિનામાં જ્યારે મણિ-મહેશની યાત્રા શરૂ થાય છે ત્યારે યાત્રાળુઓથી ભરાઈ જાય છે.
ભદરવાહના દક્ષિણ છેડે, સ્વર્ગસમું સરતીંગલ ગામ આવેલું છે. દેવદારના જંગલો, કૈલાસ અને આશાપતિની ટેકરીઓથી ઘેરાયેલું, તેનો લેન્ડસ્કેપ અણગણ્યા સ્ટ્રીમ્સ અને કાહવાના સ્ટોલથી ભરપૂર છે.
ક્યારે જવું
ઑક્ટોબર મહિનામાં આ પ્રદેશમાં શિયાળાની શરૂઆત થાય છે અને ફેબ્રુઆરી સુધી, ભાદરવાહ અને તેની આસપાસનું રાજ્ય સૌથી અદભૂત છે. આ મહિનાઓ દરમિયાનનું વાતાવરણ જોવાલાયક સ્થળોનો પ્રવાસ અને સાહસિક રમતો માટે યોગ્ય છે. ડિસેમ્બરમાં, તાપમાન 4ºC જેટલું નીચું જાય છે, તેથી જો તમે આ સમયગાળા દરમિયાન મુસાફરી કરી રહ્યાં હોવ તો ગરમ કપડાં પેક કરવાનું સુનિશ્ચિત કરો.
કઈ રીતે જશો
ભદરવાહ જમ્મુથી પહોંચવા માટે સૌથી સરળ છે, જે શહેરથી 200 કિલોમીટર દૂર આવેલું છે. માર્ગ દ્વારા આ મુસાફરી માટેના માર્ગને ચાર ભાગોમાં વિભાજિત કરી શકાય છે:
જમ્મુ-ઉધમપુર: NH-1A દ્વારા 65km
ઉધમપુર - બટોટે : NH-1A દ્વારા 55km
બટોટે - પુલ ડોડા : NH-1B દ્વારા 50km
પુલ ડોડા - ભાદરવાહ: 30 કિમી
જમ્મુ પહોંચવાના રસ્તા
હવાઈ માર્ગે: જમ્મુ એરપોર્ટ શ્રીનગર, દિલ્હી, અમૃતસર, ચંદીગઢ, મુંબઈ અને બેંગલુરુ શહેરો સાથે જોડાયેલ છે.
ટ્રેન દ્વારા: જમ્મુથી અને જમ્મુથી ચાલતી કેટલીક મુખ્ય ટ્રેનો છે – જમ્મુ મેલ, જમ્મુ એક્સપ્રેસ, માલવા એક્સપ્રેસ, શાલીમાર એક્સપ્રેસ, સિયાલદહ એક્સપ્રેસ, જેલમ એક્સપ્રેસ, હિમગિરી એક્સપ્રેસ, હિમસાગર એક્સપ્રેસ અને લોહિત એક્સપ્રેસ વગેરે.
વધુ
તમે બસો અને સ્થાનિક ટેક્સીઓ દ્વારા ભદરવાહમાં અને તેની આસપાસ મુસાફરી કરી શકો છો. સરકાર દ્વારા ચલાવવામાં આવતી બસમાં સવારીનો ખર્ચ સામાન્ય રીતે ₹20 થી ₹40ની આસપાસ હોય છે અને શેર કરેલી ટેક્સીઓનો ખર્ચ લગભગ ₹110 હોઈ શકે છે.
દેશ-વિદેશના પ્રવાસ પ્રસંગો અને તમારી મુસાફરીના અનોખા અનુભવો શેર કરો, આ સિવાય અન્ય મુસાફરો ક્યાં જઇ રહ્યા છે અને તેઓ શું કરી રહ્યા છે? તે પણ જાણો. એકબીજાની સાથે ફરીએ અને એક બીજાને ગમતા રહીએ.
તમારા જેવા લાખો ફરવાના શોખીન લોકોની જેમ તમે પણ Tripoto પર તમારા પ્રવાસની તસવીરો અને અનુભવો શેર કરો
મફતમાં ટ્રાવેલ કરવા માંગો છો? Tripoto પર આવી ક્રેડિટ મેળવો અને પછી તમારા આગામી પ્રવાસમાં હોટેલ બુકિંગ તેમજ વેકેશન પેકેજ મેળવો.
Tripoto ગુજરાતીને ફેસબુક પર ફોલો કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો